Μακεδονομάχος Περιστέρα Κράκα: Γιατί έριξε αλεύρι στα ρούχα της η Ελληνίδα που πυρπόλησε το σταθμό χωροφυλακής των τούρκων

Καπετάν Περιστέρα Κράκα - Η φωτογραφία αυτή δεσπόζει σε περίοπτη θέση σε όλα τα σιατιστινά σπίτια (δυστυχώς όχι πια...)

31/8/2025

Καπετάν Περιστέρα Κράκα: Δεν ήταν για αργαλειό και νοικοκυριό, ήταν για μάχες με τον εχθρό! Η Μακεδόνισσα που έκανε τους άντρες να "παντρεύονται" με τον κίνδυνο!

Η Καπετάν Περιστέρα Κράκα γεννήθηκε στη Σιάτιστα γύρω στα 1855 με 1860 και από μικρή έτρεφε λατρεία και θαυμασμό προς τον αδερφό της, τον οποίο βοηθούσε στις αγροτικές δουλειές κι έτσι καλλιεργούσε περισσότερο τη σωματική της αντοχή. 

Όταν κηρύχτηκε η επανάσταση του Βούρινου κι ο Γούλας βγήκε στο αντάρτικο, η καρδιά της σκίρτησε και τον παρακάλεσε να την πάρει μαζί του, μα εκείνος είχε διαφορετική γνώμη. Ήθελε την αδερφή του αφοσιωμένη στα γυναικεία έργα του αργαλειού και της ρόκας και καλή νοικοκυρά, αφήνοντας τον πόλεμο για τους άνδρες.

Η Περιστέρα φάνηκε πως υποτάσσονταν. Εσώψυχα όμως εύχονταν να δοθεί αφορμή να πάει κοντά του. Και κυριολεκτικά άδραξε την ευκαιρία, όταν κάποια Δευτέρα που ψώνιζε στο παζάρι, την πλησίασαν δύο Τούρκοι τζαντερμάδες και την κάλεσαν στην αστυνομία για ανάκριση. 

Η νέα προθυμοποιήθηκε να τους ακολουθήσει, ενώ φρόντισε να ρίξει αλεύρι στο φόρεμά της και παρακάλεσε έτσι πρώτα να περάσουν από το σπίτι να φορέσει τα καλά της.

Εκεί, τους κέρασε ρακί κι είπε να περιμένουν λίγο, μέχρι να ετοιμαστεί. Όμως αργούσε κι οι Τούρκοι άρχισαν να ανυπομονούν. Ώσπου άκουσαν έναν πυροβολισμό έξω από την πόλη και σε λίγο δεύτερο απ΄ το εξωκλήσι του Άι-Γιώργη. Ήταν η Περιστέρα, που φορώντας αντρίκια, πάνοπλη, αφού ξέφυγε απο μυστική πόρτα, τραβούσε για τα λημέρια του αδερφού της, όπου κατατάχτηκε σαν απλός κλέφτης. 

Κι έδειξε τόση παλληκαριά, περιφρόνηση στον κίνδυνο, τόλμη, ευθυκρισία, γρηγοράδα στις αποφάσεις κι ευστοχία στο βόλι, ώστε αμέσως κέρδισε το σεβασμό, τον θαυμασμό και την εκτίμηση των συμπολεμιστών της. 

Σε λίγο καιρό ο Κράκας προδομένος πιάστηκε από τους Τούρκους και γδάρθηκε ζωντανός. Τότε οι άντρες του ανακήρυξαν καπετάνιο την Περιστέρα, που έγινε φόβος και τρόμος του εχθρού. Μα προ παντός έπιασε με γρηγοράδα τους φονιάδες του αδερφού της και τους τιμώρησε κατά πώς τους έπρεπε με τα ίδια της τα χέρια. 

Κι έπειτα άρχισε τον κλεφτοπόλεμο διαφεντεύοντας την περιοχή των σημερινών νομών Κοζάνης και Καστοριάς κι έκανε τους Τούρκους να κάθονται σ΄ αναμμένα κάρβουνα. Σαν λέαινα ορμούσε στη φωτιά κι οι άντρες της ηλεκτρισμένοι απ΄ το παράδειγμά της αδελφοποιούνταν με τον κίνδυνο. Απ΄ τα αναρίθμητα κατορθώματά της ξεχωρίζουμε την πυρπόληση του σταθμού χωροφυλακής ενός ακέραιου τουρκικού αποσπάσματος στα Καραγιάννια. 

Ο Ιωάννης Αποστόλου στην "Ιστορία της Σιατίστης" γράφει σχετικά: "Επί έξι μήνας κατόπιν κανείς Τούρκος στρατιωτικός δεν ημπορούσεν να κοιμάται ήσυχος. Απιστεύτως γενναία, πολυμήχανος και αποφασιστική ετρομοκράτει την επαρχίαν εις ακτίνα εκατοντάδων χιλιομέτρων η κόρη αυτή, προς την οποίαν επί τέλους ηναγκάσθη να συνθηκολογήσει μια ολόκληρος αυτοκρατορία". 

Συνεχίζεται... 

Πηγές: "Γνωριμία με τον νομόν Κοζάνης", "Σιατιστιαίων μνήμη" - Λεύκωμα συλλόγου Σιατιστιαίων Θεσσαλονίκης. Ι. Αποστόλου: "Ιστορία της Σιατίστης". "Μακεδονική Ζωή", τευχ.29. Α. Γιομπλάκη: "Η Καπετάν Περιστέρα, η Σιατιστινή ηρωίδα" και τευχ. 34 επιστολή Γιάννη Ζήρα που δίνει πληροφορίες από το στόμα της αδελφής της ηρωίδας Αγνούλας Καρακώστα. Γ. Μπόντα: "Η Σιατιστινή Καπετάνισσα Περιστέρα" & "Η Μακεδόνισσα στο Θρύλο και στην Ιστορία", έρευνα-καταγραφή Αθηνάς Τζινίκου Κακούλη.