Βίντεο - Τι έκανε η θρυλική Κυράτσω Τσιαπράζη στον Πόλεμο του 1940

Η Κυράτσω Τσιαπράζη, η Σοφία Σερδένη και η Τριανταφυλλιά Βλάχου με τον Πρόεδρο της Ακαδημίας Αθηνών κ. Περικλή Θεοχάρη (όταν ακόμα η Ακαδημία επιτελούσε Εθνικό Έργο)

5/10/2025

Το Έπος του 1940 -  Οι ηρωίδες της Πίνδου

Ελληνίδες ανώνυμες, άγνωστες, λεβέντισσες, άφοβες, ορμητικές, ασυμβίβαστες, νέες, γερόντισσες, αγνές, πανέμορφες! Πόσα χρωστάμε στις Γυναίκες του 1940, πόσα!!! Το έχουμε ποτέ αναλογιστεί; Έχουμε ντραπεί για την τωρινή  μας μαλθακότητα; 

Μία ανάμεσα στις ηρωίδες ήταν η Κυράτσω Τσιαπράζη, γεννημένη το 1904, που θυμάται και μάς θυμίζει:

"Κηρύχθηκε ο πόλεμος, ήρθε στα μέρη μας πολύς στρατός. Όπλα είχε, πυρομαχικά δεν είχε. Μας μίλησε ο Δαβάκης. Δακρύσαμε. Εμείς! Εμείς, είπαμε, θα φορτωθούμε. Άλλες γυναίκες τα έφερναν απ΄ τον Πεντάλοφο. Εμείς από δω τα ανεβάζαμε στον Αϊ-Λια κι ως το Φουρκιώτικο. Γυρνώντας κατεβάζαμε τραυματίες. Θαρρώ, πως βλέπω έναν νιο, που πέθανε στα χέρια μου. Σ΄ όλο το δρόμο έχανε αίμα. Έδεσα την πληγή με το μαντίλι. Τίποτα. 

-Νερό, νερό... Παρακαλούσε. Μούσκευα πανί. Του έβρεχα τα χείλη. Με το έμπα στο χωριό, βασίλεψαν τα μάτια του. Με κοίταζε από άλλο κόσμο. 

-Αχ! Μαννίτσα μ΄... Αχ! Αδερφίτσα μ΄..., είπε σιγανά και ξεψύχησε. Τον ξενυχτήσαμε με μοιρολόγια. Μάς έκαψε την καρδιά σαν γυιός μας κι αδερφός. 

Θυμάμαι κι όταν κατέβασαν πληγωμένο τον Δαβάκη. Ανάστα ο Κύριος. Θρήνος! Τι γίνονταν... Τσιουρίζαμε ως τον ουρανό". 

Μερικά ονόματα ηρωίδων απ΄ το Επταχώρι:  

Ζωή Τσιγκάλου, Σουλτάνα Γιαννούλη, Δέσπω Σπανού, Γούσηνα, Ασπασία Γακίδη, Σοφία Γ. Σερδένη, Τριανταφυλλιά Βλάχου, Όλγα Κ. Δήμου, Ευδοξία Καρακότη, Γραμμάτω Χρ. Τσιουμάνη, Βασιλική Τσέτσου, Δέσπω Γιωργοπούλου, Σοφία Κ. Ντώνη, Γιάννω Μαργαρίτη Τσιάμη, Δόξω Ευθ. Τσέκα, Αλεξάνδρα Ι. Ζούτσου, Μάρθα Κ. Δήμου, Δέσπω Γ. Βελέζη, Μάρθα Αθ. Βελέζη, Γραμμάτω Γ. Τζέπου, Βαγγελή Γαλανού Ζώη και άλλες.

Πηγές: Πληροφορίες από κυρίους και κυρίες Δ. Τζώτζη, Α. Τζιάλα, Τ. Βλάχου, Κ. Τσαπράζη, Γλυκερία Γ. Κιρκοπούλου, Β. Βογιατζή, Ζ. Τζιάλα και "Η Μακεδονία στο Θρύλο και στην Ιστορία", Έρευνα-Καταγραφή Αθηνάς Τζινίκου-Κακούλη.

Στην φωτογραφία αποδίδεται από την Ακαδημία Αθηνών συμβολικά τιμή σε λίγες από τις ηρωίδες του 1940. Εξάλλου, ήταν αμέτρητες, δεν θα χωρούσαν τα ονόματα και οι ζωές τους σε χαρτιά και βιβλία!...