Η Σμύρνη καίγεται! Ο Μικρασιατικός Ελληνισμός χάνεται...

                                           (Φωτ.:levantineheritage.com) 

1/9/2020

Η Σμύρνη καίγεται! Ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας χάνεται... Ο μήνας Σεπτέμβριος, κάθε μία μέρα του ξεχωριστά, είναι μαύρος για τους Έλληνες απανταχού της γης. 

Οι Τούρκοι έβαλαν φωτιά στην πανέμορφη Σμύρνη, για να μπορούν μετά, πάνω στις στάχτες της, να χτίσουν την μουσουλμανική ζωή τους! 

Ήταν τόσο δυνατοί και τολμηροί και τα κατάφεραν; Όχι! Η ρίζα του κακού ξεκινά πριν από το 1922, ξεκινά από την Ελλάδα που παρασυρμένη από το διχασμό, δεν μπόρεσε έγκαιρα να συνειδητοποιήσει τον ολέθριο κίνδυνο από τους τούρκους του Κεμάλ. 

Ας προσπαθήσουμε να νοιώσουμε, όσα τότε γίνονταν στην πατρίδα μας:

"...Ρώτα τον, για παράδειγμα, τι έγινε εδώ... Θα σου απαντήσει. 

Φασαρία στους δρόμους. Ο κόσμος, και για ν΄ ακριβολογώ οι κωνσταντινικοί, έχοντας πιστέψει ότι είναι επιτρεπτό, μετά από κάποια πρόσφατα λόγια του Βενιζέλου, εξέφρασαν εδώ τριγύρω ελεύθερα την γνώμη και τις επιθυμίες τους. Διαδήλωναν οι άνθρωποι... Πρέπει να πω όμως ότι για να κάμουν πιο δύσκολα τα πράγματα για τους αντιπάλους τους, κουβαλούσαν κι ένα τεράστιο πορτραίτο του Κωνσταντίνου πάνω σ΄ ένα αυτοκίνητο, και το κουνούσαν... Σκανδαλίστηκε λοιπόν ένας αξιωματικός... έκρινε ότι ήταν καθήκον του να αφήσει την αγανάκτηση και το μίσος να δράσουν.

Τι να σου πολυλογώ; 

Πιστολιές, συμπλοκές, διαδηλώσεις βενιζελικών και κωνσταντινικών, και άλλοι συμπολίτες να τρέχουν να κρυφτούν στα σπίτια τους, κάποιοι μαγαζάτορες να κατεβάζουν χωρίς καθυστέρηση τα ρολά των μαγαζιών... Αν θυμάμαι καλά, δυο αξιωματικοί και δυο πολίτες πληγώθηκαν σοβαρά. Τι να σου πω; Χαμός γινόταν... Κι εγώ ήμουν μέρος του χαμού. Όλοι του ανήκαμε. Όλοι τον φτιάχναμε..." (Απόσπασμα του βιβλίου)

Από εκείνον τον χαμό, θαρρείς, ξεπετάχτηκε η σπίθα της συμφοράς! Οι Έλληνες δεν πρόσεχαν όσο έπρεπε τους εχθρούς κι έτσι, μοιραία, οδηγήθηκε ο ελληνισμός στον ολέθριο χαμό, στην πύρινη λαίλαπα που έκαψε τις σάρκες, τις ψυχές και τις ζωές των Ελλήνων. Αυτόν τον όλεθρο ζωντανεύει ο λόγος της Αμφιλύκης Χατζημάρκου:

"Οι γονείς μου κατοικούσαν στην Σμύρνη και ωνομάζοντο Ανδρομάχη και Κωνσταντίνος Χατζημάρκου. Ο πατέρας μου είχε ξενοδοχείο ύπνου, καφενείο και ηλεκτροκίνητο καφετριβείο "η Μόκα" στην προκυμαία της Σμύρνης. 

Γεννήθηκα στην Σμύρνη, στο ξενοδοχείο μας, στες 15 Μαρτίου του 1909. Επειδή οι αδελφές μου μεγάλωσαν και δεν ήθελε ο πατέρας μου να ζούμε στο ξενοδοχείο, κατοικήσαμε σ΄ άλλο προάστιο, το Κιός Τεπέ. Το σπίτιμας ήταν μια ωραία έπαυλης σ΄ ένα ύψωμα, από όπου εφαίνετο ωραία η κίνησις του κόλπου... Η ζωή μας κυλούσε ήρεμη και ανέφελη, την ευτυχία μας δε, τη μεγάλωσε ο Ελληνικός στρατός, που κατέλαβε τη Σμύρνη. 

Θυμούμαι μάλιστα με τι λαχτάρα στες 2 Μαϊου 1919 τους υποδεχθήκαμε στο σπίτι μας, τον χορό που έδωσε ο πατέρας μου στον 1ο λόχο των Ευζώνων, που ήλθε στο χωριό καθώς και τον Εθνικόν Ύμνον που για πρώτη φορά έπαιζα στο πιάνο με την αδελφούλα μου. 

Έτσι πέρασαν τρία χρόνια γεμάτα χαρά και ευτυχία, που βλέπαμε τη Σμύρνη μας Γαλανόλευκη. 

Η ευτυχία μας όμως δεν βάσταξε πολύ και μια μέρα του 1922, στις 14 Αυγούστου, μάθαμε την οπισθοχώρηση του Ελληνικού στρατού. Στην αρχή μας φάνηκε απίστευτο, γιατί ο εγωισμός μας δεν μας άφηνε να το πιστέψωμε. Και όμως ένα Σάββατο... ακούστηκε ο φοβερός ερχομός των Τούρκων..."

Επτά ημέρες μετά την αποχώρηση του Ελληνικού στρατού από την Σμύρνη, στην πόλη μπήκαν οι Τούρκοι και ο Κεμάλ.

Τι έγινε τότε; Γράφει μεταξύ άλλων η Αμφιλύκη: 

"...Βγήκαμε όλοι έξω και βλέπομε τη Σμύρνη να καίεται από τέσσερα μέρη και όλος ο κόσμος να φωνάζει και να μη ξεύρη που πηγαίνει. Ο πατέρας μου βλέποντας το κακό που γινότανε έξω, αποφάσισε να καούμε εκεί για να μην πέσωμε στα χέρια των θηρίων αυτών. Η απόφασις του ήτο σταθερά. Η μητέρα μου κ΄ εμείς με κλάματα τον παρακαλούσαμε να φύγωμε..."

Η οικογένεια τελικά κατάφερε να φύγει από το ξενοδοχείο. "... Προχωρήσαμε λίγο και ύστερα από πολλά εμπόδια, γιατί τα πτώματα των πνιγμένων χτυπούσαν δεξιά και αριστερά στην ατμάκατο, σταθήκαμε στο μέσον του κόλπου. Μπροστά στα μάτια μας είχαμε το τραγικό θέαμα που μας παρουσιάζει φωτιά, μαχαίρι και θάλασσα". 

Ο πατέρας του κοριτσιού τελικά δεν σώθηκε. Όπως και χιλιάδες Έλληνες χριστιανοί.  

Διώξεις, σφαγές, κατατρεγμοί, παιδομαζώματα... Πόνος και αίμα Ελλήνων που δεν μπορούν να περιγραφούν με λέξεις... Ούτε η πύρινη κόλαση που προξένησαν οι Τούρκοι μπορεί να χωρέσει μέσα σε θνητές λέξεις. 

Ούτε η μαρτυρική θυσία του Χρυσοστόμου Σμύρνης μπορεί να αποδοθεί με λέξεις. Θα μπορούσε να σωθεί, τον είχαν πλησιάσει κάποιοι Γάλλοι, αλλά αυτός δεν μπορούσε να εγκαταλείψει το ποίμνιο του. 

Έτσι, με εντολή του Νουρεντίν πασά, ο τουρκικός όχλος έπεσε πάνω στον Χρυσόστομο της Σμύρνης. Τον χτυπούσαν με λύσσα, τον έφτυναν, τρυπούσαν με μαχαίρια το σώμα του, του ξερίζωσαν την γενειάδα, του έβγαλαν τα μάτια, του έκοψαν την μύτη και τα αυτιά. 

Ας σκύψουμε το κεφάλι ντροπιασμένοι... Από τότε μέχρι σήμερα, συνεχίζουμε να φιλονικούμε, μίζερα βουτηγμένοι στο εγώ και στα προσωπικά μας συμφέροντα. 

Ας συνέλθουμε όσο είναι καιρός! Καμία σπιθαμή ελληνικής γης δεν πρέπει να χαθεί, καμία! Ενωμένοι, με μόνο γνώμονα της πατρίδος τα ιερά και τα όσια, μπορούμε να νικήσουμε τους εχθρούς, που είναι πάντα οι ίδιοι.