30/7/2025
Ο πρώτος ουσιαστικά λόγιος φυγάς, που έρχεται στη Φλωρεντία και ο οποίος τονώνει περισσότερο από κάθε άλλον την ορμή για τις ελληνικές σπουδές στη Δύση, είναι ο Μανουήλ Χρυσολωράς (1355-1415).
Τα φυσικά και ψυχικά του χαρίσματα, που συνδυάζονταν σ΄ ένα αρμονικό σύνολο, συντελούν, ώστε να κατακτήσει αμέσως τις συμπάθειες των Φλωρεντινών και ν΄ αφήσει βαθιά τα ίχνη των επιδράσεων του στους νέους, μολονότι η διδασκαλία του εκεί ήταν βραχύχρονη, από τα 1396 ως τα τέλη του 1399. Πολύ λιγότερο έμεινε κατά καιρούς σε άλλες πόλεις της Ιταλίας, στην Παβία, στο Μιλάνο και στη Ρώμη.Ο Χρυσολωράς έβγαλε λαμπρούς μαθητές, και αυτός ουσιαστικά δημιούργησε τη Φλωρεντινή Σχολή με τους ονομαστούς αντιπροσώπους της, όπως τον Leonardo Bruni, τον Ambrogio Traversari και τον Carlo Marsuppini. Αυτός ακόμη συνετέλεσε, ώστε η Φλωρεντία να γίνει το μεγάλο κέντρο της παιδείας στη Δύση.
Στον Χρυσολωρά ανήκει η τιμή ότι προετοίμασε για τους άλλους Βυζαντινούς λογίους τον δύσκολο δρόμο, που οδηγούσε στις ελληνικές σπουδές, γιατί έπρεπε να διδάξει σε ξένους που δεν είχαν καμιά σχετική προπαιδεία.
Και αυτή ακριβώς η ανάγκη τον έκανε να συντάξει την πρώτη στοιχειώδη γραμματική με τον τίτλο "Ερωτήματα", γιατί είχε γραφεί με τη μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων.
Ο Χρυσολωράς, σκυμμένος με τους μαθητές του επάνω στα αρχαία ελληνικά κείμενα, αντιμετωπίζει το μεγάλο πρόβλημα της μεταφράσεως και το λύνει με την πιο αποτελεσματική μέθοδο που τη συνοψίζει στις τρεις λατινικές λέξεις "tranferre ad sententiam" που σημαίνουν: να προσπαθείς να μεταφράζεις το κείμενο κατά λέξη, όπου είναι δυνατόν. Αλλιώς ν΄ αποδίδεις πιστά τον νόημα του με τις κατάλληλες λέξεις ή εκφράσεις. Ήταν μια νέα αντίληψη για την εποχή εκείνη, εντελώς διαφορετική από τη σχολαστική κατά λέξη μετάφραση που ακολουθούσαν ως τότε, ήταν η νέα ανθρωπιστική.
Πηγή: "Νέα Ελληνική Ιστορία, 1204-1985", Απόστολος Ε. Βακαλόπουλος, εκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1993. (Φωτογραφία: wikipedia)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου