Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: Σαν σήμερα έσβησε ο άγιος των ελληνικών γραμμάτων

3/1/2021

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης σαν σήμερα, 3 Ιανουαρίου του 1911, άφησε τα εγκόσμια για να βρεθεί πλάι στον Θεό που τόσο πολύ πίστευε. Είχε γεννηθεί στην Σκιάθο, 4 Μαρτίου του 1851. 

Ο "άγιος των ελληνικών γραμμάτων" όπως χαρακτηρίστηκε, η κορυφή των κορυφών όπως τον αποκάλεσε ο Καβάφης, δεν έζησε μία φανταχτερή και χλιδάτη ζωή. Αγαπούσε την μοναξιά, ήταν ταπεινός μαζί με τους ταπεινούς συμπατριώτες του, φτωχός, πιστός στον Θεό-έψελνε στο Ιερό Ναό του Αγίου Ελισσαίου ως δεξιός ψάλτης. 

Ο Παπαδιαμάντης ζούσε σε φτωχικά δωμάτια, με πενιχρές απολαβές. Η κατάσταση για τον υπέροχο συγγραφέα μας βελτιώθηκε, όταν γνωρίστηκε με τον δημοσιογράφο και εκδότη Βλάση Γαβριηλίδη που ίδρυσε την εφημερίδα Ακρόπολη. Παρά την καλή αμοιβή του στην εφημερίδα, αλλά και χάρη στις συνεργασίες του με άλλες εφημερίδες και περιοδικά, ο Παπαδιαμάντης δεν έγινε ποτέ πλούσιος. 

Αντίθετα, από την μία ημέρα στην άλλη, ξέμενε από χρήματα! Ήταν ανοργάνωτος  και σπάταλος, έστελνε χρήματα στο νησί του, στην Σκιάθο, έδινε στους φτωχούς, μοίραζε δεν αποταμίευε! 

Χαρακτηριστική είναι μία φράση του σε ένα διήγημα: "Κατ΄ εκείνην την ημέραν συνέβη να είμαι πλούσιος..." Η ημέρα της πληρωμής, ένας μισθός που δεν έμενε στις τσέπες του, αφού ξεχρέωνε τις οφειλές του σε νοίκι και φαγητό, και τα υπόλοιπα τα μοίραζε. 

Λιτός και ασκητικός τρόπος ζωής. Κυκλοφορούσε σχεδόν κουρελής. Σαν κοσμοκαλόγερος. Όταν ο διευθυντής της εφημερίδας "Το Άστυ" του πρόσφερε μισθό 150 δραχμές, ο Παπαδιαμάντης απάντησε: "Πολλές είναι εκατόν πενήντα. Με φτάνουνε εκατό". 

Παραξενοκαμωμένη η ψυχή του Παπαδιαμάντη, διαμαντένιο το μυαλό του. Έγραψε πολλά χριστουγεννιάτικα διηγήματα (Τα Χριστούγεννα του τεμπέλη, Η Σταχομαζώχτρα κ.α.), μάς άφησε κληρονομιά σημαντικά έργα όπως Οι έμποροι των Εθνών, Η Γυφτοπούλα, Η Μετανάστις και πολλά άλλα. 

Συγγραφείς όπως ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γεννιούνται μόνο μία φορά.