29η Μαΐου 1453: Η Άλωση της Πόλης και ο αυτοκράτορας Παλαιολόγος που ως άλλος Λεωνίδας αρνήθηκε να παραδοθεί

25/5/2023

Η Αποφράδα Ημέρα του Ελληνισμού, ο αυτοκράτορας Παλαιολόγος και πώς θα επιτύχουμε την ακύρωση της πίστης μας ότι "πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι δικά μας θα ΄ναι"...

Η 29η Μαΐου 1453 έχει χαραχθεί στο συλλογικό νου του λαού ως η  αποφράδα ημέρα του ελληνισμού. Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς Τούρκους είναι ένα γεγονός που σημάδεψε για πάντα τους Έλληνες.

Τον 15ο αι. η Κωνσταντινούπολη γνώρισε την τελική καταστροφή, η οποία ήταν η αναπόφευκτη κατάληξη μιας μακροχρόνιας, φθίνουσας πορείας. Οι διαρκείς πόλεμοι (ενίοτε εμφύλιοι), η προέλαση των τουρκικών φύλων, η κατάληψη της Πόλης από τους Σταυροφόρους το 1204 μ.Χ., οι θρησκευτικές/πολιτικές έριδες, οι επιδημίες κι η άσχημη οικονομική κατάσταση, ο διχασμός ανάμεσα στους «Ενωτικούς» (υποστήριζαν την ένωση των εκκλησιών, διότι ευελπιστούσαν στη βοήθεια των Δυτικών) και τους «Ανθενωτικούς» μεταξύ άλλων, είχαν συρρικνώσει δραματικά την άλλοτε ισχυρή Βυζαντινή Αυτοκρατορία, που αποτελούσε πλέον σκιά του ένδοξου εαυτού της.

Ο τελευταίος αυτοκράτοράς της ήταν ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος, που διαδέχθηκε τον αδερφό του Ιωάννη Η΄ Παλαιολόγο, όταν εκείνος απεβίωσε το έτος 1448 μ.Χ. Η στέψη του έγινε στον Μυστρά, στις 6 Ιανουαρίου του 1449 μ.Χ., κι από εκεί μετέβη στην Βασιλεύουσα.

Παράλληλα, το έτος 1451 μ.Χ. έγινε σουλτάνος ο Μωάμεθ ο Β΄, ο οποίος είχε σκοπό της ζωής του να κατακτήσει την Κωνσταντινούπολη και γι’ αυτό προετοιμάστηκε συγκεντρώνοντας στρατό, πλοία, χτίζοντας ισχυρά φρούρια. Σε συνδυασμό με το ισχυρό πυροβολικό του απέκλεισε την Κωνσταντινούπολη από τις αρχές Απριλίου (06/04), σε μια ανελέητη πολιορκία που διήρκησε 53 ημέρες. Οι Βυζαντινοί αντιτάχθηκαν με μόλις 7.000-8.000 και περίπου 3.000 μισθοφόρους, κυρίως Ενετούς και Γενουάτες. Οι πρώτες επιθέσεις αποκρούστηκαν με επιτυχία και τα ρήγματα που δημιουργήθηκαν στα τείχη επισκευάστηκαν πρόχειρα.

Στις 20 Απριλίου τρεις γενοβέζικες γαλέρες με προμήθειες με επικεφαλής τον πλοίαρχο Φλαντανελά έσπασαν τον αποκλεισμό και πέρασαν στον Κεράτιο Κόλπο, γεγονός που αναπτέρωσε το ηθικό των πολιορκημένων, οι οποίοι ήδη αντιμετώπιζαν επισιτιστικό πρόβλημα. Η μανία κυριεύει τον σουλτάνο, ο οποίος αποφασίζει ένα από τα πλέον εντυπωσιακά τολμήματα της ιστορίας: δίνει εντολή να κατασκευαστεί ένας δρόμος από ξηράς για περάσουν τα πλοία, και μεταξύ 21ης -22ης Απριλίου 72 πλοία περνούν δια ξηράς και φθάνουν στον Κεράτιο Κόλπο, πίσω από την προστατευτική αλυσίδα και μπροστά στα μάτια των εμβρόντητων Βυζαντινών.

Εν τέλει, η ολοένα αυξανόμενη δύναμη του εχθρού, ο συνεχιζόμενος ναυτικός αποκλεισμός, οι διαρκείς επιθέσεις και το σφυροκόπημα των τειχών από τα εχθρικά κανόνια, είχαν ως αποτέλεσμα στις 25 Μαΐου να ζητήσει ο Μωάμεθ ο Β΄ την παράδοση της Πόλης με αντάλλαγμα την σωτηρία του Παλαιολόγου. Ο αυτοκράτορας ως άλλος Λεωνίδας αρνείται να παραδοθεί:

«Το δε την Πόλιν σοι δούναι,

ουτ’ εμόν εστί, ούτ’ άλλου

των κατοικούντων εν ταύτη,

κοινή γαρ γνώμη

πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν

και ου φεισόμεθα της ζωής ημών»

Η τελική επίθεση ξεκίνησε πριν από το ξημέρωμα της 29ης Μαΐου και μόλις πέντε ώρες αργότερα η χερσαία αμυντική γραμμή κάμφθηκε σε δύο σημεία: ένας αριθμός των εχθρών πέρασε την Κερκόπορτα καταλαμβάνοντας τις οχυρώσεις των Βλαχερνών και ένας άλλος εισχώρησε στον εσωτερικό περίβολο, στο ύψος της πύλης του Ρωμανού. Μέχρι το μεσημέρι η υπερχιλιετής αυτοκρατορία είχε χαθεί και μαζί της χάθηκε ηρωικά και ο Κωνσταντίνος, η σωρός του οποίου δε βρέθηκε ποτέ πυροδοτώντας τους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσεις.

Η κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης ήταν η ολοκλήρωση μιας διαδικασίας που ήταν σε εξέλιξη πολύ καιρό και σήμανε το τέλος της πολιτικής ζωής του Βυζαντίου. Όμως η πολιτισμική κληρονομιά του Βυζαντίου, που κατάφερε να συνθέσει το αρχαιοελληνικό με το χριστιανικό πνεύμα, συντηρήθηκε στους επόμενους αιώνες από τον Ελληνισμό, ο οποίος- υπό τη νέα του μορφή- συνέχισε την παράδοση. Πηγή:ellinismosonline.gr

Πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι δικά μας θα ΄ναι; Αν συνεχίσουμε την ζωή μας απόλυτα προσηλωμένοι στο αδηφάγο εγώ μας, που μόνο ζητάει αλλά δεν δίνει τίποτα στο έθνος μας, τότε τίποτα δεν θα γίνει δικό μας, αντίθετα, κι αυτά που έχουμε, θα τα χάσουμε. Και μαζί μας, θα χαθεί το σύμπαν του Ελληνισμού.