12 Σεπτεμβρίου 1829, Η Μάχη της Πέτρας, η τελευταία της Επανάστασης: Τι έγραψε ο Υψηλάντης στον κυβερνήτη Καποδίστρια

 12/9/2023

Η Μάχη της Πέτρας, στις 12 Σεπτεμβρίου του 1829, ήταν η τελευταία πολεμική συμπλοκή της Επανάστασης του 1821. Ο Υψηλάντης έγραψε στον Καποδίστρια ποια ήταν τα τρόπαια της Νίκης.

Πίσω στον χρόνο: Ο αρχηγός Ασλάν βέης έλαβε την διαταγή να συνοδεύσει όσους Τούρκους είχαν παραμείνει στην Αττική και στην Βοιωτία. Ήταν αναγκασμένος, επιστρέφοντας από την Αθήνα, να περάσει μέσα από το στενό πέρασμα της Πέτρας, μεταξύ Λιβαδειάς και Θηβών. 

Εκεί, όμως, τον περίμενε ο Δημήτριος Υψηλάντης, έτοιμος να υπερασπιστεί την διάβαση. 

Η μάχη δόθηκε την 12η ημέρα του Σεπτεμβρίου, και ο Ασλάν υπέστη δεινή ήττα. Έπειτα, αναγκάστηκε να υπογράψει την συνθηκολόγηση.

Ποιος όμως μπορεί να ζωντανέψει στα μάτια μας την Μάχη της Πέτρας; Φυσικά, ένας από τους πρωταγωνιστές της, ο Δημήτριος Υψηλάντης, που εξύμνησε την Γενναιότητα και την Αυτοθυσία των Ελλήνων Επαναστατών. Χωρίς αυτούς, δεν θα είχε επιτευχθεί η νίκη ούτε θα είχαν φύγει για πάντα οι Τούρκοι από την Ανατολική Στερεά και την Πελοπόννησο!... 

Απόσπασμα από την αναφορά του Δημητρίου Υψηλάντη προς τον κυβερνήτη Καποδίστρια για τη Μάχη της Πέτρας

Περί το λυκαυγές της 12ης, αφήσαντες οι Τούρκοι μικράν φρουράν εις το οχυρωμένον Στρατόπεδόν των, εκινήθησαν σύσσωμοι κατά της Πέτρας φέροντες και 4 κανόνια διά τον σκορπισμόν των προμαχώνων. 

Το ιππικό των εσχηματίσθη εις δύο γραμμάς υπό τους πρόποδάς της. Οι πεζοί τακτικοί διηρημένοι εις δύο ισομεγέθεις κολώνας, διευθύνθησαν κατά των προμαχώνων του χιλιάρχου και του Πεντακοσιάρχου Γεωργίου Σκουρτανιώτου, διά να περιστείλουν την δύναμή των.

Αυτοί τους εδέχθησαν έξω των προμαχώνων. Η μάχη ήρχησε. Ο κανονιοβολισμός ηκολούθη αδιάκοπος. Τριακόσιοι πεζοί και ιππείς τακτικοί, κατέλαβον το προσεχές χωρίον των Βρασταμητών προς υπεράσπισην των οπισθίων της κινηθείσης κατά του Σκουρτανιώτου κολώνας. Οι Αλβανοί όλοι διεύθυνον το βήμα των κατά του Διασέλου. Το βοηθητικόν Σώμα της φρουράς υποχρεώθη να καταλάβη εν άλλο ύψωμα προς το πλάγιον των Βρασταμητών. Οι Αλβανοί επλησίασαν ορμητικοί ως 10 βήματα έξω του προμαχώνος (εννοεί του προμαχώνα του Γ. Σκουρτανιώτη). Εις την στιγμήν έτρεξαν βοηθοί οι χιλίαρχοι Διοβουνιώτης και Κριεζώτης με το περισσότερον μέρος των Στρατιωτών τους, και επέπεσον εναντίον τούτων όπου έκαναν την έφοδόν των, οδηγούμενοι από τον Ασλάν Μπέη. 

Από τούτο και την γενναίαν ανθίστασην του προμαχώνος, εματαιώθη η έφοδος, εκυνηγήθησαν οι Αλβανοί και μετά δύωρον ακόμη μάχην, υποχρεώθησαν όλοι οι Τούρκοι ν' αφήσωσι τας θέσεις των, φεύγοντας μεταξύ του αδιακόπου και πυκνού πυροβολισμού των Ελλήνων. Εις την ιδίαν στιγμήν επέπεσεν ο αρχηγός της φρουράς Σ. Μήλιος (εννοεί τον ΣπυροΜήλιο) κατά της δυνάμεως των Βρασταμητών και την απέδιωξεν ζημιουμένην.

Η ένδοξος αύτη Νίκη, εστεφάνωσεν εν τοσούτω την ανδρείαν των Σωμάτων. Η δε Σωτηρία των πεζών Τούρκων χρεωστείται εις την σημαντικότητα του ιππικού των και την συνέχειαν του λεπτοβολισμού των κανονίων. Η φθορά τους εις θανατωμένους και πληγωμένους, και μάλιστα του μέρους των Αλβανών, εστάθη μεγάλη κατά τας μετέπειτα ομολογίας των ιδίων. Μεταξύ των θανατωμένων, ευρέθη ένας εκατόνταρχος τακτικός και δύο σημαιοφόροι Αλβανοί. Από τους Έλληνες έπεσαν 3 και 12 επληγώθησαν. 

Τα τρόπαια της Νίκης είναι 2 σημαίαι και ικανός αριθμός αιχμαλώτων, οι οποίοι εδόθησαν έπειτα εις συναλλαγήν Ελλήνων χωρικών αιχμαλώτων...''  Πηγή: Πληροφορίες από wikipedia.org