23/11/2023
Αυτοκτόνησε ή δολοφονήθηκε ο Αλέξανδρος Κορυζής, ο πρωθυπουργός που μετά τον Μεταξά είπε το δεύτερο ΟΧΙ στους Γερμανούς; Δεν εξιχνιάστηκαν ποτέ οι συνθήκες του θανάτου του.
Ο Αλέξανδρος Κορυζής ή Κοριζής (1885-1941) ήταν νομικός και οικονομολόγος και διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας για μόλις 80 ημέρες! Είχε αναλάβει τα καθήκοντά του μετά τον θάνατο του Ιωάννη Μεταξά και πρόλαβε να τα ασκήσει μέχρι την 12η ημέρα της γερμανικής εισβολής.Είναι αυτός που είπε το δεύτερο ΟΧΙ στους Γερμανούς κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αν και οι περισσότεροι σύγχρονοι Έλληνες δεν το γνωρίζουμε. Ούτε τον Κορυζή ούτε τον μυστηριώδες θάνατό του γνωρίζουμε. Αλλά, ένας πρωθυπουργός δολοφονήθηκε, δεν θα έπρεπε να αποτελεί ιστορικό γεγονός από το οποίο, αντλώντας γνώσεις, μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι;
Όταν ο Κορυζής είπε το δεύτερο ΟΧΙ στους κατακτητές
Στις 6 του Απρίλη του 1941, ο πρωθυπουργός Κορυζής έπρεπε να λάβει μία απόφαση, όπως ο προκάτοχός του Ιωάννης Μεταξάς. Έπρεπε να αποδεχθεί το αίτημα των Γερμανών για απομάκρυνση των βρετανικών δυνάμεων από την Ελλάδα -αίτημα που είχε εκφραστεί επισήμως μέσω του Γερμανού πρεσβευτή Έρμπαχ-Σαίνμπεργκ. Αυτό συνέβη 30 λεπτά μετά την έναρξη της γερμανικής εισβολής στην Ελλάδα, κατά παράβαση της σχετικής σύμβασης ΙΙ της Χάγης.
Ο Κορυζής, πατώντας στα χνάρια του Μεταξά, είπε το δεύτερο ΟΧΙ στους κατακτητές.
Ιστορικά δρώμενα εκείνης της εποχής
Πολλά λέγονταν εις βάρος του πρωθυπουργού Κορυζή. Για παράδειγμα, ότι ήταν τεχνοκράτης και καλός για τα οικονομικά θέματα (δούλευε στην Εθνική Τράπεζα), αλλά δεν μπορούσε να ανταποκριθεί σε όλες τις απαιτήσεις του πρωθυπουργικού θώκου.
Εμείς, σήμερα, δεν μπορούμε να κρίνουμε τον άνθρωπο και πρωθυπουργό Κορυζά, ούτε και αυτούς που τον επέκριναν. Σημασία έχει ότι αυτός ο Έλληνας επεδίωξε να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, προσπαθώντας να διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα την Ελληνική Αξιοπρέπεια, ενώ ήδη οι Γερμανοί εισβολείς σκορπούσαν τον τρόμο, την πείνα και τον θάνατο στην πατρίδα μας.
Μετά τον θάνατο του πρωθυπουργού Κορυζή, η εφημερίδα "Ελεύθερον Βήμα" (19 Απριλίου 1941) μάς δίνει κάποιες πληροφορίες γι΄ αυτόν.
"Με τον Κορυζή στην πρωθυπουργία η Ελλάδα απέκρουσε την εαρινή αντεπίθεση των Ιταλών στη Βόρεια Ήπειρο. Στη συνέχεια συνεργάστηκε με τους Βρετανούς για να αποφασιστεί ο τρόπος αντίδρασης στην επικείμενη γερμανική επίθεση.
Οι ναζιστικές δυνάμεις εισέβαλαν στα ελληνικά εδάφη στις 05:15 της 6ης Απριλίου 1941. Ο Γερμανός πρέσβης στην Ελλάδα, πρίγκιπας Βίκτορ φον Έρμπαχ, επισκέφθηκε τον Α. Κορυζή σπίτι του και του απέδωσε νότα, δηλ. διπλωματική διακοίνωση και του είπε: «Θα πρέπει να πληροφορήσω την υμετέρα εξοχότητα ότι την στιγμήν ταύτην εκ μέρους της γερμανικής κυβερνήσεως επιδίδεται διακοίνωσις εις τον εν Βερολίνω Έλληνα πρεσβευτήν. Διά της ανακοινώσεως σας γνωρίζομεν ότι τα γερμανικά στρατεύματα θα εισέλθουν εις το ελληνικόν έδαφος σήμερον την πρωίαν κατόπιν της εν Ελλάδι αφίξεως αγγλικών στρατιωτικών δυνάμεων». Ο Κορυζής απάντησε: «Παρακαλώ διαβιβάσατέ στην Υμετέραν κυβέρνησιν ότι η Ελλάς υπεραμυνόμενη του πατρίου εδάφους θα αντιτάξει αντίστασιν διά των όπλων εις πάσαν απόπειραν των γερμανικών στρατευμάτων όπως εισβάλουν εις αυτό». Τον Γερμανό πρέσβη, συνόδευε ο στρατιωτικός ακόλουθος, αντισυνταγματάρχης Φον Κλεμ Χόκενμπουργκ, ο οποίος μιλούσε ελληνικά".Η κατάσταση στην Ελλάδα γινόταν όλο και πιο δραματική. Οι δυνάμεις των Γερμανών στις 9 Απριλίου του 1941, το πρωί, είχαν μπει στην Θεσσαλονίκη και συνέχιζαν την προέλασή τους προς νότια. Το μέτωπο των Ελλήνων είχε καταρρεύσει. Και, στις 18 Απριλίου του 1941, ο βασιλιάς Γεώργιος, σε μια έκτακτη σύγκλιση του υπουργικού συμβουλίου, δήλωσε ότι ο πρωθυπουργός Κορυζής δεν ήταν κατάλληλος.
Κανείς από εμάς δεν μπορεί ούτε καν να φανταστεί τι ένοιωσε και τι σκέφτηκε ο Κορυζής και για την Ελλάδα και για τον εαυτό του, εκείνες τις άκρως δραματικές στιγμές. Σύμφωνα με την εφημερίδα:
"Μετά τη λήξη της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου μια μικρή ομάδα έμεινε να συζητήσει τα μέτρα τήρησης της δημόσιας τάξης που έπρεπε να ληφθούν στην Αθήνα. Εκτός από τον Γεώργιο στην αίθουσα βρίσκονταν οι Κορυζής, Μανιαδάκης, ο Υφυπουργός Στρατιωτικών Παπαδήμας και ο φρούραρχος Καβράκος. Μετά την ολοκλήρωση της σύσκεψης ο βασιλιάς Γεώργιος και ο Κορυζής, έμειναν μόνοι τους για περίπου δέκα λεπτά. Παραμένει άγνωστο τι ακριβώς ειπώθηκε σε αυτό το τετ α τετ. Σύμφωνα με κάποιες πηγές ο Γεώργιος επέπληξε έντονα τον Κορυζή για το πώς διαχειρίστηκε την κατάσταση και την κατάρρευση του μετώπου. «Το βέβαιον είναι, κύριε πρόεδρε, ότι διέφυγε ο έλεγχος της καταστάσεως από τας χείρας σας» φέρεται να του είπε. Ο Κορυζής ζήτησε να αντικατασταθεί από κάποιον με εμπειρία στα στρατιωτικά και τόνισε: «Μεγαλειότατε, όλος μου ο βίος είναι μια σειρά πράξεων τιμίων. Υπήρξα τίμιος, είμαι τίμιος και θα πεθάνω τίμιος άνθρωπος. Μεγαλειότατε, πηγαίνω εις την οικία μου δια να αναπαυθώ επ’ ολίγον, επειδή είμαι κουρασμένος. Ελπίζω να σας δω συντόμως».
Βγαίνοντας από την αίθουσα, συνάντησε τον υπουργό Κωνσταντίνο Κοτζιά, ο οποίος βλέποντάς τον αναστατωμένο τον ρώτησε τι συμβαίνει. «Τίποτε», απάντησε ο Κορυζής. Στην είσοδο του «Μεγάλη Βρετάνια» συναντήθηκε με τον πρίγκιπα Πέτρο, ο οποίος γράφει στα απομνημονεύματά του: «Σπρώξαμε ελαφρά ο ένας τον άλλον και πρόλαβα να ρίξω μια γρήγορη ματιά στο τραβηγμένο και καταβεβλημένο πρόσωπό του, μέσα από το τζάμι που μας χώριζε. Σκέφθηκα πόσο κουρασμένος φαινόταν και είπα στον εαυτό μου ότι δεν ήταν παράξενο, αφού αυτός ήταν φορτωμένος με τόσες πολλές ευθύνες στην παρούσα φάση».Ο Κορυζής πήγε στο σπίτι του, κάτωχρος και συντετριμμένος όπως είπε αργότερα η γυναίκα του. Ώμοι σκυφτοί από το βάρος της γερμανικής επίθεσης αλλά και της επίθεσης του βασιλιά εναντίον του. Κλείστηκε στο δωμάτιο του, για να γράψει μία επιστολή, την ίδια ώρα που ο βασιλιάς Γεώργιος ζητούσε από τον Ιωάννη Διάκο (δημοσιογράφος στην εφημερίδα "Εφημερίς των Ελλήνων, γραμματέας και σύμβουλος εξ απορρήτων του Ι. Μεταξά, και συμμετείχε σε όλα τα υπουργικά συμβούλια) να πάει στο σπίτι του Κορυζή, για να τον ειδοποιήσει πως τον χρειάζεται.
Αργότερα, ο Διάκος διηγήθηκε στον Κωνσταντίνο Κοτζιά:
«Κτύπησα την πόρτα και μου άνοιξε αμέσως η κυρία Κορυζή. Τη ρώτησα με κομμένη αναπνοή και αγωνία που είναι ο πρόεδρος. «Στο δωμάτιό του», μου απάντησε ταραγμένη και με ανησυχία. Πάμε αμέσως εκεί, φοβούμαι κάποιο κακό ανεπανόρθωτο! Την ακολούθησα τρέχοντας στο δωμάτιο του πρωθυπουργού.
Η πόρτα ήταν κλειστή. Με το πρώτο κτύπημά μας και την προσφώνηση του ονόματός του ακούσαμε έναν πυροβολισμό και μείναμε αποσβολωμένοι. Αμέσως κατόπιν δεύτερος πυροβολισμός! Σπάσαμε την πόρτα, ενώ ελπίζαμε να μην αντικρίσουμε το θέαμα που φοβόμαστε. Ο Αλέξανδρος Κορυζής ήταν νεκρός, επάνω στο κρεβάτι του, με την εικόνα της Παναγιάς στο στήθος του. Από την νεκροψία που διενεργήθηκε, διαπιστώσαμε ότι ο Κορυζής έφερε δύο διαμπερή τραύματα στην καρδιά. Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύτηκε εύλογα η γερμανική προπαγάνδα και έκανε λόγο για τη δολοφονία του Έλληνα πρωθυπουργού από τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες. Ποιος αυτοπυροβολείται άλλωστε δυο φορές στην καρδιά;"
Αυτοκτόνησε ή δολοφονήθηκε;
18 Απριλίου 1941, 16:15, ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κορυζής βρέθηκε νεκρός.
Είναι δυνατόν ο Κορυζής να κατάφερε να πυροβολήσει δύο φορές την καρδιά του;
"Είναι σίγουρα περίεργο το γεγονός ότι ο Κορυζής πρόλαβε και αυτοπυροβολήθηκε δύο φορές όταν και οι δύο σφαίρες είχαν βρει την καρδιά του. Ιατροδικαστές αναφέρουν ότι με ένα τραύμα ήδη στην καρδιά δεν θα είχε δύναμη να τραβήξει και πάλι τη σκανδάλη. Επιπλέον αναφορές της εποχής τονίζουν ότι ο Κορυζής βρέθηκε με το περίστροφο στο αριστερό χέρι. Αυτός όμως ήταν δεξιόχειρας".
Τίμιος, ευαίσθητος, συντετριμμένος, ο πρωθουπουργός Αλέξανδρος Κορυζής δεν έζησε την δραματική για την πατρίδα μας εισβολή των Γερμανών στην Αθήνα στις 27 Απριλίου. Γιατί είχε ήδη δεχθεί δύο σφαίρες στην καρδιά.
Από το ίδιο του το χέρι; Ή δολοφονήθηκε;
Σε αυτό το ερώτημα δεν θα δοθεί ποτέ απάντηση. Αυτή είναι η μελαγχολική μας πραγματικότητα. Όπως μελαγχολικό είναι και το γεγονός ότι σχεδόν κανείς δεν θυμάται πως ο Αλέξανδρος Κορυζής είπε το δεύτερο ΟΧΙ στους Γερμανούς. Ακόμα ένας Έλληνας έχει αφανιστεί μέσα στο αραχνιασμένο σάβανο της ιστορίας μας...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου