Έλληνες που δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ από βουλγαροκομιτατζήδες - Μαρτυρία του Μακεδονομάχου Πέτρου Παπαναστασίου

29/11/2023

1906, Μοναστήρι:  Βουλγαροκομιτατζήδες σκοτώνουν Έλληνες. Μαρτυρολόγιο - Θρήνος

Κάθε έγκλημα των βουλγάρων είναι και μια ιστορία. Κάθε μια τέτοια ιστορία έχει και τον δικό της εγκληματικό τρόπο. 

Οι εις Μακεδονία ιεράρχαι του Οικουμενικού Θρόνου, υπέβαλαν προς τον Πατριάρχην,  εκθέσεις, εις τις οποίες περιέγραφαν την δυσάρεστη κατάσταση των επαρχιών τους και τα απαίσια εγκλήματα των βουλγαροκομιτατζήδων. 

Απ΄ τα γράμματα αυτά, αντιλαμβάνεται ο καθείς καλύτερα τις φοβερές συνθήκες κάτω απ΄ τις οποίες ζούσαν τότε οι Μακεδόνες. Εγκλήματα φοβερά που έμειναν ατιμώρητα σ΄ όλο το πέρασμα του χρόνου, μέχρι σήμερα.

Γράμμα δεύτερο: 

11 Απριλίου 1906

Παναγιώτατε Δέσποτα

Αναφέρω το μαρτυρολόγιον της επαρχίας μου κατά το 1906. 

Ο Ιανουάριος διήλθεν εν αυτή ησύχως, μόνον γείτονας επαρχίας αιματώσας.

1) Τη 16η Φεβρουαρίου, ώρα 1/2 της εσπέρας, μεταβαίνων εις τον οίκον του εν τη νέα συνοικία του Μοναστηρίου ο πανδοχεύς Ιωάννης Βασιλείου, ο εκ του χωρίου Σκότσιβερ, εβλήθη προ της θύρας του διά τριών βολών περιστρόφου και έμεινεν άπνους, κηδευθείς την επαύριον πομποδώς υπό της κοινότητος. Ο δολοφονηθείς Ιωάννης είναι ο 24ος Σκοτσιβερίτης φονευόμενος κατά την εν Πελαγωνεία αρχιερατείαν μου. Μαρτυρικώτερον χωρίον δεν υπάρχει άλλο εν Μακεδονία. 

2) Τη 18η Φεβρουαρίου οι αυτοί βούλγαροι απεπειράθησαν να φονεύσωσι καθ΄ οδόν μετά της οικογενείας του τον κουρέα Λάζαρον Ιωάννου. Αι βολαί απέτυχον. 

3) Τη 19η Φεβρουαρίου εγένετο απόπειρα φόνου υπό των βουλγάρων κατά του Γεωργίου Γκικαδία εντός του καπνοπωλείου του, αλλ΄ ευτυχώς αι σφαίραι ηστόχησαν. 

4) Αυθημερόν εν άλλη συνοικία του Μοναστηρίου εγένετο υπό βουλγάρων απόπειρα φόνου κατά του αστυνόμου Γρηγορίου Μητσώλη. Και αυταί αι βολαί απέτυχον. 

5) Τη 20η Φεβρουαρίου μεταβάντες οι βούλγαροι εις την έξωθι του Κρουσόβου επαρχιακήν μου μονήν Ζήτωφσε, απηγχόνισαν τον ηγούμενον Πέτρον Μοναχόν και κατεκρεούργησαν αυτόν. 

6) Τη 25η Φεβρουαρίου εσπέρας εν Μοναστηρίω εγένετο απόπειρα φόνου κατά του Πέτρου Ιωάννου, οδεύοντος οικογενειακώς, η σφαίρα διέτρησε την παλάμην του. 

7) Τη 28η Φεβρουαρίου εν Περλεπέ οι βούλγαροι επέπεσον κατά του αρχιερατικού μου επιτρόπου παπα-Πέτρου και επυροβόλησαν κατ΄ αυτού, εισερχομένου εις τον οίκον του, εν πλήρει μεσημβρία. Η σφαίρα διέτρησε τον μηρόν του. 

8) Αρχομένω Μαρτίω βούλγαρος επετέθη εν Περλεπέ διά σκεπάρνης κατά του γέροντος Γκίκα, αλλ΄ ευτυχώς ηστόχησε το κτύπημα. 

9) Τη 27η Μαρτίου άλλος βούλγαρος επυροβόλησεν εν Περλεπέ τον υιόν του προηγουμένου Κωνσταντίνον Γκίκαν εν μέση αγορά, η δε σφαίρα διέτρησε το φέσιον του νέου άνευ άλλου αποτελέσματος. 

10) Τη 1η του αυτού Μαρτίου τρία μέλη του βουλγαρικού κομιτάτου εφόνευσαν, πυροβολήσαντες εν μέση αγορά του Μοναστηρίου, τον κουρέα Λάζαρον Ιωάννου (βλ. ανωτ. 3) μεταβαίνοντα εις το κουρείον του. Η κοινότης εκήδευσεν αυτόν πομποδώς, συμμετασχόντος της κηδείας του Αγίου Μογλενών. 

11) Τη 18η του αυτού Μαρτίου, εις των φονέων του ανωτέρου Λαζάρου, διαφεύγων την δικαιοσύνην, ενδυθείς ως ξυλοκόπος, επυροβόλησεν θανασίμως τον αστυνόμον Ναούμ Κωνσταντίνου, ον μεγαλοπρεπώς εκήδευσε τη επαύριον η κοινότης Μοναστηρίου. 

Έκτοτε το Μοναστήριον και τα πέριξ ησυχάζουσιν... Ίδωμεν.

Επί τούτοις διατελώ της Υμετέρας σεβασμιωτάτης Παναγιώτητος ταπεινός και ολοπρόθυμος εν Χριστώ αδελφός. 

+Ο Πελαγωνείας ΙΩΑΚΕΙΜ  

Πηγή: Θυσίες και Αγώνες στη Μακεδονία, του Ιερέως Μακεδονομάχου Πέτρου Στ. Παπαναστασίου, Θεσσαλονίκη 1960

Διαβάστε επίσης: Λιάκος Μαρκόπουλος ο λεοντόκαρδος: Δολοφονημένος από βουλγαροκομιτατζήδες