Μακεδονικός Αγώνας: Μάρτυρες Περιοχής Φλωρίνης και ονόματα δολοφονημένων Ελληνίδων

 
13/3/2024

Μαύρα, άγρια, φοβερά χρόνια, αυτά του Μακεδονικού Αγώνα. Οι Ελληνίδες, πόσα άντεχαν αυτές οι γυναίκες, πόσα! Κι ενώ ήξεραν ότι οι βούλγαροι θα τις σκοτώσουν αν δεν αλλαξοπιστήσουν και αν δεν γίνουν σλάβες, αυτές ήταν ταγμένες στο Έθνος το Ελληνικό. Έτσι, οι κομιτατζήδες τις κρεμούσαν ή τις έκαιγαν ζωντανές... 

Το 1903 οι κομιτατζήδες στην Κέλλη έκαψαν ζωντανά πολλά γυναικόπαιδα και ξεκλήρισαν τις οικογένειες Τσάκλου Μηνά και Χρήστου Σαπουντζή. Άλλο ομαδικό έγκλημα διέπραξε η συμμορία Κόλλε στις 28-11-1904 μεταξύ Ξυνού Νερού και Πτολεμαΐδος σκοτώνοντας οκτώ άντρες, τέσσερις γυναίκες κι ένα παιδί, ενώ την άλλη  μέρα στο Ξυνό Νερό έκαψαν τη Γαρουφαλλιώ Ι. Γραμματικού με τον άντρα της.

Στις 27-4-1905 στη Κουτσόβιαννη (Πέρασμα), οι βούλγαροι αφού βασάνισαν με πυρακτωμένο σίδερο, τελικά απαγχόνισαν τη Θανάσαινα Πέτκου και τον άντρα της. Στις 25-9-1905 στον Αετό σκότωσαν τη Μήτρηνα Γκίκου και στο Ανταρτικό τη Δούδαινα. 

Το βράδυ της Κυριακής 29-1-1906 στο Λέχοβο έγινε πολύνεκρη μάχη, πυρπολήθηκαν σπίτια και κάηκαν Λεχοβίτες. Οι γυναίκες έδωσαν δυναμικό παρόν με προεξάρχουσα την Ιορδάνα Τασιάνα. Τότε τραυματίστηκε θανάσιμα και υπέκυψε από ακατάσχετη αιμορραγία και η Λίνα, χήρα Νικολάου Φιλίππου, καθώς βοηθούσε τους Μακεδονομάχους. 

Αλλά το συγκλονιστικότερο ομαδικό έγκλημα διαπράχθηκε στις 17-9-1907 στο Φλάμπουρο, οπότε η Αλεξάνδρα Χρηστάκη, η Βασιλική Κατράνη, η Μαρία Γιάκου, η Βασιλική Οικονομίδου, η Κυράτσω Οικονομίδου, η Αναστασία και η Σοφία Τζώτζη, κάηκαν αγκαλιασμένες στην κρυψώνα ακραίου σπιτιού, όπου είχαν καταφύγει, καθώς τη μέρα εκείνη οι κομιτατζήδες επωφελούμενοι την απουσία ανδρών για το παζάρι της Φλώρινας παρέδωσαν στις φλόγες το χωριό. Κατά μία εκδοχή ("Περιοδικό Ελληνίδων Βορείου Ελλάδος", τευχ. 160, σελ. 206) όλες τους ήταν νυφούλες ομαδικού γάμου, που τις χαρές του διέκοψε η επέλαση των βουλγάρων για να πυρπολήσουν το χωριό. Οι νυφούλες κατέφυγαν σε νεόκτιστο σπίτι, όπου σφιχταγκαλιασμένες τις βρήκε ο θάνατος. 

Πηγή: Διεύθυνσις Ιστορίας Στρατού: "Ο Μακεδονικός Αγών και τα εις Θράκην γεγονότα", σελ. 358, Α. Ανεστοπούλου: "Μακεδονικός Αγών 1903-1908", τομ. Α΄, σελ. 496 και "Η Μακεδόνισσα στο Θρύλο και στην Ιστορία", Έρευνα-Καταγραφή Αθηνάς Τζινίκου-Κακούλη.