Στην Ευρώπη γίνεται πόλεμος: Είναι κακό να είμαστε σκεπτικιστές; Ή πρέπει να καταπίνουμε αμάσητα όσα λένε οι εμπόλεμες πλευρές;

1/3/2022

Ρωσο-ουκρανικός πόλεμος, στον οποίο εμπλέκονται πάμπολλες χώρες, και η δική μας, είτε με την μία είτε με την άλλη πλευρά. Το δεδομένο είναι πως σε έναν πόλεμο, αυτός που πληρώνει το βαρύ τίμημα, είναι ο αθώος, εκείνος που δεν είχε την δύναμη να προκαλέσει τον πόλεμο. Είτε ανήκει στην μία είτε στην άλλη πλευρά. Πάνω σ΄ αυτό, δεν χωρά σκεπτικισμός. 

Όμως, όταν προσπαθεί ένας συνετός άνθρωπος να κατανοήσει την συμπεριφορά των εμπόλεμων πλευρών και ιδιαίτερα εκείνων των ολίγων που λαμβάνουν τις αποφάσεις του πολέμου, τότε αυτός έχει το δικαίωμα να είναι σκεπτικιστής, να μην αποδέχεται ως τετελεσμένα και πέραν κάθε αμφισβήτησης, όσα του προτείνονται από την μία ή την άλλη εμπόλεμη πλευρά. Εξάλλου, ο άνθρωπος από την φύση του αναζητά τις αιτίες των γεγονότων, έτσι δεν είναι; 

Σ κ ε π τ ι κ ι σ μ ό ς

Αν σταθούμε στην γνώση που κληρονομήσαμε από τους αρχαίους Έλληνες προγόνους μας, ίσως μπορέσουμε σοφότερα να αντιμετωπίσουμε τις δραματικές εξελίξεις που όλοι βιώνουμε εξαιτίας του ρωσο-ουκρανικού πολέμου. 

Σκεπτικισμός είναι το φιλοσοφικό ρεύμα, βασικό γνώρισμα του οποίου είναι η αμφιβολία για την δυνατότητα του ανθρώπου να γνωρίσει την αντικειμενική αλήθεια. 

Δηλαδή, δεν υπάρχει η δυνατότητα της αληθινής γνώσης των πραγμάτων και το κυρίαρχο αξίωμα στην ανθρώπινη ζωή είναι ή πρέπει να είναι η αμφιβολία. 

Το ερώτημα που τίθεται στις ημέρες μας, είναι:  Μπορούμε να ασκήσουμε το δημοκρατικό μας δικαίωμα να αμφιβάλλουμε για όσα μας λένε; Ή, αν δεν αποδεχθούμε ασυζητητί τις επίσημες κρατικές θέσεις, κινδυνεύουμε με πρωτόγνωρη περιθωριοποίηση ή ακόμα και με αστυνομικές διώξεις; 

Πόσο πιστός μπορεί να μείνει ένας σκεπτικιστής στο αξίωμα της αμφιβολίας ή της αναζήτησης της δικής του αλήθειας, αν εκδιώκεται ή αντιμετωπίζει τον χλευασμό και την απαξίωση; 

Π ύ ρ ρ ω ν (360-270 π.Χ.), ιδρυτής του σκεπτικισμού

-Κανένα πράγμα δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι είναι καλό ή κακό.

-Καμιά γνώση δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι είναι αληθινή ή λαθεμένη. 

-Ο πραγματικός φιλόσοφος πρέπει να απέχει από την κρίση για τα πράγματα.

Ο Ευριπίδης είπε: 

-Τίποτα δεν είναι χρησιμότερο στους θνητούς από την συνετή δυσπιστία. 

Ελληνικές παροιμίες:

-Από όσα βλέπεις τα μισά κι από όσα ακούς κανένα. 

-Αν δεν δεις μην πιστέψεις και αν δεν φας μην γνωματέψεις. 

Και μια άλλη βασική αλήθεια που αρνούμαστε οι σημερινοί θνητοί να παραδεχθούμε είναι ότι τίποτα δεν ξέρουμε, αλλά πιστεύουμε και διατυμπανίζουμε ότι και καλά τα ξέρουμε όλα και καλά τα πράττουμε. Εκεί φθάσαμε...