Τέλλος Άγρας, ο απαγχονισμένος Μεσσήνιος Μακεδονομάχος: Ποια ήταν η οικογένεια που γέννησε τον ήρωα

17/1/2023

Ένας από τους σημαντικότερους Μακεδονομάχους ήταν ο Μεσσήνιος Τέλλος Άγρας ή Σαράντος Αγαπηνός. Όταν ήταν μικρός και τον ρωτούσαν "τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;", απαντούσε "θα γίνω αξιωματικός και θα πάω στον πόλεμο". Ναι, πολέμησε για την Μακεδονία μας και πέθανε γι΄ αυτήν! Αλλά και η οικογένεια που τον γέννησε, δεν ήτανε τυχαία: 

Ο Σαράντος Αγαπηνός, γνωστός και ως Τέλλος Άγρας, υπήρξε από τις ηρωικότερες φυσιογνωμίες του Μακεδονικού Αγώνα. Γεννήθηκε το 1880 στο Ναύπλιο, όπου ο πατέρας του Ανδρέας Αγαπηνός, από τους Γαργαλιάνους Μεσσηνίας, υπηρετούσε ως εφέτης. Το 1901 αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων και τοποθετήθηκε ως υπολοχαγός στη φρουρά της Αθήνας. Λίγους μήνες αργότερα κατατάχθηκε εθελοντής στα στρατιωτικά σώματα που πολεμούσαν τους Βούλγαρους κομιτατζήδες στην οθωμανοκρατούμενη Μακεδονία.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες της σελίδας  aristomenismessinios.blogspot.com, ο Μακεδονομάχος μας ήταν γραμμένος στο Μητρώο Αρρένων των γεννηθέντων το 1880. Σ΄ αυτό αναγράφεται το όνομά του δεύτερο,  

λόγω αλφαβητικής καταχώρησης, το όνομα Αγαπηνός Τέλλος ή Σαράντος του Ανδρέου με α/α 103. Τον μικρό Σαράντο, τον φώναζαν Τέλλο (με δύο λ), ως υποκοριστικό του Σαράντος. Ο Σαράντος Αγαπηνός είχε δυο αδελφούς, τον Αντώνη (Τρίπολη 1877 -Σύρος Ιαν. 1923) και το Νίκο (Ναύπλιο 1890- Beni Suef Αιγύπτου 1947). Δυστυχώς, στο διασωθέν από τον Σωτήριο Λυριτζή Μητρώο Αρρένων του Δήμου Γαργαλιάνων, δεν βρέθηκε κάτι που ν' αφορά τη γέννηση των αδελφών τού Άγρα διότι αρχίζει από το 1879 και τελειώνει το 1888.

Οι Αγαπηνοί των Γαργαλιάνων ήσαν ντόπιοι. Ο παππούς του καπετάν Άγρα, ο Αντώνιος Αγαπηνός, ήταν έφορος της επιμελητείας του Αγώνα του 1821. Ο αδελφός τού παππού του, ο Διονύσιος Αγαπηνός, ήταν οπλαρχηγός κατά την Επανάσταση. Επικεφαλής 100 Γαργαλιανιωτών έλαβε μέρος σε πολλές μάχες εναντίον των Τούρκων, όπως: στα Δερβενάκια, στην εκστρατεία των Αθηνών, στην μάχη που έγινε στην περιοχή των Παλαιών Πατρών και στην πολιορκία του Νιόκαστρου στην Πύλο. Τόσο ο παππούς τού καπετάν Άγρα, όσο και ο αδελφός τού παππού του, υπογράφουν ως δημογέροντες των Γαργαλιάνων σε πλήθος εγγράφων που βρίσκονται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους. Ο προαναφερθείς Διον. Αγαπηνός ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Ακόμη, το όνομα του Διον. Αγαπηνού το βρίσκουμε στα αρχεία της τσαρικής αστυνομίας ως συνδρομητή των Δεκεμβριστών, δηλ. των Ρώσων Επαναστατών του Δεκεμβρίου του 1825.

Γίνεται αμέσως αντιληπτό ότι ο  Τέλλος Άγρας, γεννήθηκε σε μια οικογένεια που δεν άντεχε την σκλαβιά, που αγωνιζόταν για το σωστό και το δίκιο που συνυπάρχουν μόνο μέσα σε μια Ελλάδα ελεύθερη. Έτσι ο Τέλλος δεν θα μπορούσε να συμβιβαστεί με καμίας μορφής υποδούλωση στους εχθρούς, είτε ήταν αυτοί οι Τούρκοι είτε οι Βούλγαροι. 

Ο Μακεδονικός Αγώνας τον κλείνει σφιχτά στην αγκαλιά του
Πριν ακόμα γίνει Μακεδονομάχος και φορέσει τα αθάνατα ρούχα του ήρωα, ο μικρός Σαράντης Αγαπηνός, όπως διαβάζουμε στην σελίδα  aristomenismessinios,  

έζησε τα παιδικά του χρόνια στο Ναύπλιο. Εκεί πήγε σχολείο. Όταν τον ρωτούσαν : «Τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;», απαντούσε με σιγουριά : «Θα γίνω αξιωματικός και θα πάω στον πόλεμο». Σε ηλικία 10 ετών περίπου, χάνει τον πατέρα του από συγκοπή καρδιάς. Ήταν τότε εφέτης και υπηρετούσε στο Ναύπλιο. Ένας συγγενής του παίρνει την οικογένεια στην Αθήνα και ο μικρός Τέλλος με τους δύο αδελφούς του, τον Αντώνη και το Νίκο, συνεχίζει πλέον εκεί το σχολείο. Σε ηλικία μόλις 15 ετών τελειώνει το Γυμνάσιο και μπαίνει στη Σχολή Ευελπίδων. Όταν αποφοίτησε από την Σχολή Ευελπίδων, τον Ιούλιο του 1901, τοποθετήθηκε στη φρουρά Αθηνών, στο 7ο Σύνταγμα. Λίγους μήνες αργότερα ζήτησε από τον τότε Διάδοχο Κωνσταντίνο να μετατεθεί στα σύνορα. Έκπληκτος ο Διάδοχος τον μετέθεσε τον Φεβρουάριο του 1902 στον ακριτικό τότε Τύρναβο, λέγοντάς του ότι πρώτη φορά του ζητά αξιωματικός την χάρη να τον στείλει στα σύνορα. Άλλοι του ζητούσαν να μείνουν στην Αθήνα για να κάνουν βόλτες στα καφενεία της οδού Πατησίων.

Στο συνοριακό φυλάκιο που υπηρέτησε έγινε ήρωας αρκετών επεισοδίων με τους απέναντι Τούρκους. Σε μια περίπτωση μάλιστα, πήδησε τα σύνορα και μπήκε στο Τούρκικο φυλάκιο προκειμένου να φέρει πίσω ένα όπλο Γκρας που ανήκε στον Ελληνικό Στρατό και το κρατούσαν οι Τούρκοι από τον πόλεμο του 1897. Μετά το επεισόδιο αυτό, έλεγε στους παλαιότερους αξιωματικούς συναδέλφους του για τους Τούρκους : «Απορώ, βρε αδελφέ, πώς τέτοια ζώα σας εκυνήγησαν στον πόλεμο του 1897».

Στη Μακεδονία πήγε εθελοντικά κατόπιν επανειλημμένων δικών του προσπαθειών, ενώ οι ανώτεροί του δεν του έδιναν άδεια, λόγω του νεαρού της ηλικίας του. Αναγκάστηκε να καταφύγει στη μεσολάβηση του φίλου του Μακεδονομάχου Υπολοχαγού Ν. Ρόκκα (καπετάν Κολιός). Τελικά τού έδωσαν την άδεια. Και μια νύχτα του Σεπτεμβρίου του 1906, αυτός αρχηγός με καπετάνιο τον Γεώργιο Τηλιγάδη και δώδεκα ευζώνους Ρουμελιώτες φεύγουν με ιστιοφόρο από το Τσάγεζι (το σημερινό Στόμιο) της Λάρισας για τη Μακεδονία. Αποβιβάζονται στις εκβολές του Λουδία νύχτα, από το ιστιοφόρο. Με μύριες προφυλάξεις φθάνουν στη Νάουσα, που ήταν το κέντρο του αγώνα της περιοχής. Έδρα και ορμητήριό του θα έχει την Λίμνη των Γιαννιτσών.    

Ο Άγρας ανέλαβε να εκδιώξει τους Κομιτατζήδες από τον Βάλτο. 

Τίποτα δεν μπορούσε να κάμψει την ορμή και την αποφασιστικότητα του παλικαριού. Όταν ήταν εξασθενημένος από τις αδιάκοπες μάχες και θα μπορούσε να πάρει μια μικρή έστω άδεια, ώστε να αποτραβηχτεί από το μέτωπο για να ξεκουραστεί, αυτός δεν έπραξε έτσι. 

Αντίθετα, επειδή πίστευε ότι οι Βούλγαροι κομιτατζήδες βρίσκονταν σε χειρότερη μοίρα από τους Έλληνες αγωνιστές, ήταν πιο εξαντλημένοι κι έτοιμοι να παραδοθούν στους Έλληνες, άρχισε να συνομιλεί μαζί τους. 

Ο αρχικομιτατζής Ζλάταν δήλωνε έτοιμος να προσχωρήσει στους Έλληνες Μακεδονομάχους. Τελικά, ο Ζλάταν, ο Κασάπτσε και ο Χαντούρη, παραβίασαν κάθε συμφωνία που έκαναν με τους Έλληνες (που σημαίνει ότι με σλάβους δεν μπορεί ο Έλληνας να διαπραγματεύεται την ειρήνη, ούτε και με τους Τούρκους).  

Ο Τέλλος Άγρας και ο Αντώνης Μίγγας συνελήφθησαν από τους κομιτατζήδες, ενώ οι υπόλοιποι Έλληνες αφέθηκαν ελεύθεροι. Οι κομιτατζήδες διαπόμπευσαν τα δύο παλικάρια μας. Έσερναν τα κορμιά τους δεμένα και ξυπόλυτα, από χωριό σε χωριό, γιατί πίστευαν ότι έτσι θα κάμψουν το ηθικό των Ελλήνων, και θα αναπτερώσουν το ηθικό των Βούλγαρων. 

Τίποτα δεν σεβάστηκαν οι κομιτατζήδες, τίποτα! Συμπεριφέρθηκαν σαν τέρατα, ήταν τέρατα!

Την νύχτα της 7ης Ιουνίου απαγχόνισαν τους δύο λεβέντες Μακεδονομάχους μας, μεταξύ των χωριών Καρυδιά και Άγρας (σημερινά ονόματα). 

Δυστυχώς και τραγικώς, το κράτος δεν απόδωσε τις πρέπουσες τιμές στους ήρωες Μακεδονομάχους μας! Αντ΄ αυτού, από το 2019 μέχρι σήμερα, τους σκοτώνει αυτούς τους ήρωες ξανά και ξανά, δικαιώνοντας τους σλάβους! 

Ζούμε σε μία άνευ προηγουμένου απέλπιδη κατάσταση οι Έλληνες πατριώτες, αφού αδύναμοι παρακολουθούμε αυτό το κράτος να οδηγεί στην αυτοκτονία το έθνος μας!...