Αρχαία Σπάρτη: Δύο βασιλείς στην εξουσία, ελέγχονταν από τους εφόρους του λαού, τους οποίους βολιδοσκοπούσαν οι πλούσιοι

3/6/2023

Οι βασιλείς ή οι έφοροι είχαν μεγαλύτερη δύναμη στην Σπάρτη; Πάντως, και εκείνη την εποχή, οι πλούσιοι ανακατεύονταν με ύπουλο τρόπο στα δημόσια πράγματα, προκειμένου να πλουτίσουν παραπάνω...

Η βασιλεία στην Σπάρτη ήταν κληρονομική, αλλά βασιλιάς γινόταν όχι ο πρωτότοκος γιος, αλλά ο πρώτος γεννηθείς επί της θητείας της βασιλείας. Κάθε νέος βασιλιάς είχε υποχρέωση να διαγράψει τα χρέη των Σπαρτιατών.

Οι βασιλείς ήταν δύο και ήταν ανώτατοι θρησκευτικοί αξιωματούχοι, σύνδεσμοι της πόλης με τους θεούς της, του Διός Λακεδαιμονίου ο ένας και του Ουρανού Διός ο άλλος. 

Ήταν θεματοφύλακες των δελφικών χρησμών και πρωτοστατούσαν στις τελετές και στις θυσίες. 

Πραγματικοί ηγεμόνες οι βασιλείς γινόντουσαν σε περίοδο πολέμου. Δεν εκστράτευαν και οι δύο βασιλείς εκτός Σπάρτης. 

Στον πόλεμο τους περιφρουρούσαν ειδικές μονάδες του στρατού των Σπαρτιατών (ιππείς, σκιρίτης, λόχος). 

Είχαν διαιτητικό ρόλο σε αντιδικίες μεταξύ Σπαρτιατών κατόπιν όρκου ότι θα σεβαστούν την απόφασή τους, λόγω του κύρους τους. 

Οι δύο βασιλείς της Σπάρτης (δυαδική βασιλεία) μπροστά από το πολεμικό έμβλημα - Λάβαρο των Διοσκούρων (σύμβολο δυαρχίας) - Δημιουργία του Χρήστου Γιαννόπουλου

Ο βασιλιάς συνοδευόταν από δυο εφόρους στον πόλεμο, πράγμα που περιόριζε κατά πολύ την εξουσία του.

Υποχρεωτικά κάθε μήνα ορκιζόταν στους εφόρους ότι θα τηρούν τους νόμους για να τους αντεγγυηθούν οι έφοροι την παραμονή στον θρόνο. Η κατηγορία ότι αποφάσισαν αντίθετα με το πολίτευμα, ήταν αρκετή για να τους εκθρονίσουν, να τους συλλάβουν, να δικαστούν και να αποφασιστεί ποινή, ακόμα και θανάτωση. 

Όταν περνούσαν οι έφοροι μπροστά από τους βασιλείς, έπρεπε να σηκωθούν όρθιοι και να τους χαιρετήσουν. Έπρεπε να υπακούν στις υποδείξεις των εφόρων, αν τους γινόντουσαν τρεις φορές. Εξάλλου αυτοί μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να τους καθαιρέσουν, ακόμα και με θανατική ποινή, με την κατηγορία ότι έπραξαν αντίθετα με τους νόμους.

Οι έφοροι ενάντια στην πρόθεση του Αρχιδάμου, βασιλέα της Σπάρτης, οδήγησαν την Σπάρτη στους Πελοποννησιακούς Πολέμους που μετά τα Μηλικά, αναστάτωσαν περισσότερο την Ελλάδα. 

Οι έφοροι με την κατηγορία της δράσης ενάντια στο πολίτευμα, οδήγησαν στον θάνατο τον Παυσανία, τον νικητή των Πλαταιών και επίτροπο του βασιλιά Πλειστάρχου. 

Με τα χρόνια και με την αύξηση των εξουσιών στους εφόρους, το καθεστώς έμοιαζε τυραννικό. Οι έφοροι ήταν πολίτες της Σπάρτης και φτωχοί πολίτες πολλές φορές χρηματίζονταν από τους πλούσιους, ώστε να μην δρουν ενάντια στα συμφέροντα της αριστοκρατίας. Εκλέγονταν από τον λαό και ήταν πέντε. Πηγή:AncientGreekCivilization facebook