27 Αυγούστου 1906 δολοφονήθηκε ο παπα-Σταύρος Τσάμης από κομιτατζήδες, ο αγνός Μακεδόνας παπάς που προστάτευσε το κεφάλι του Παύλου Μελά

27/8/2023

Σαν σήμερα το 1906 δολοφονήθηκε από κομιτατζήδες ο παπά-Σταύρος Τσάμης, ήταν μόνο 36 χρονών. Άδολος πατριώτης, λεβέντης στην ψυχή, που στην σύντομη ζωή του είχε το βαρύ καθήκον να προστατεύσει το κεφάλι του Παύλου Μελά...

Όταν ο Μελάς ανέβηκε στη Μακεδονία μαζί με τα άλλα μέλη της Επιτροπής κι ενώ πάσχιζε να μην αποκαλυφθεί και τον ανακαλέσουν στην Αθήνα:

“Ήρθε στο Ανταρτικό να καλωσορίσει την Επιτροπή ο Παπασταύρος, ο περίφημος εφημέριος Πισοδερίου. Είχεν αλληλογραφία με τον Μελά. Τον γνώριζε και προσωπικά. Δεν χωρούσε με αυτόν απόκρυψη. Κρατούσε στον ώμο ένα κοντό τουφέκι.

Αντί να τους πλησιάσει, στάθηκε ολόρθος αντίκρυ τους και άρχισε να τραγουδάει μ’ όλη τη δύναμη των πνευμόνων του το “Μαύρ’ είν’ η νύχτα στα βουνά” και το “Ω λυγηρόν και κοφτερόν σπαθί μου”. Διασκεύασε το τελευταίο και αντικατέστησε το “εσείς τον Τούρκο σφάξατε, τον Βούλγαρο σπαράξατε”. Ενθουσιάζονται όλοι και τον βοηθούν “εν χορώ”, γράφει ο Μελάς. 

Και ο Παπούλας, παρά την αρρώστια του, είπε με την “βαθιά και γλυκιά φωνή του” ένα ωραίο κλέφτικο τραγούδι. Ο Παπασταύρος χάρισε του Μελά ένα κομβολόι και έναν “ευρωπαϊκό σουγιά”. “Ήταν μεθυσμένος από ενθουσιασμό”, γράφει ο Μελάς.

Φωτογραφία του Παύλου Μελά και των παιδιών του αφιερωμένη στον παπα-Σταύρο Τσάμη, wikipedia.org

Ύστερα όμως από δυο χρόνια έπεσε με δυο άλλους Πισοδερίτες σε παγίδα κομιτατζήδων, που τους ξεγέλασαν μ’ ένα ψεύτικο γράμμα, πως ήταν καινούριο Ελληνικό Αντάρτικο Σώμα. Ο Παπασταύρος στον ενθουσιασμό του δεν κάθισε να ψιλοκοσκινίσει την πρόσκληση.”

Το παραπάνω εξαιρετικό κι αγαπημένο μας απόσπασμα προέρχεται από το βιβλίο του Μακεδονομάχου και συγγραφέα Γεωργίου Μόδη “Μακεδονικές ιστορίες-Κρυψάνες”.

Τον Παπασταύρο Τσάμη τον σκότωσαν οι κομιτατζήδες στις 27 Αυγούστου 1906-ήταν μόνο 36 χρονών. Και στην μνήμη του λαού μας αυτό που κυριαρχεί για τον μεγάλο αυτό Έλληνα του Μακεδονικού Αγώνα είναι το γεγονός πως είναι ο ιερέας που έθαψε το κεφάλι του Παύλου Μελά στο Πισοδέρι.

Εκεί, στο Πισοδέρι, όπου προδόθηκε από πολιτικούς-ανδρείκελα ο Μακεδονικός Αγώνας, οι Ήρωες του και ολόκληρη η Μακεδονία μας στην σύγχρονη εποχή. Και η προδοσία συνεχίζεται, με τους σλάβους να αυτοαποκαλούνται "Μακεδόνες"  και το κρατίδιο τους να καθιερώνεται παγκοσμίως ως "Βόρεια Μακεδονία". Ως πότε;