Επανάσταση του 1821, Θεσσαλονίκη, Ναός Αγίου Αθανασίου, Καπάνι, Διοικητήριο: Ένα απέραντο σφαγείο - Τότε άχνισε κατακόκκινο το θυσιαστήριο από το αίμα της ανθρώπινης εκατόμβης

Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου, Θεσσαλονίκη: Εδώ διεπράχθη ένα από τα πιο φρικιαστικά εγκλήματα της ανθρωπότητας

 24/3/2024

Το 1821, όταν ξέσπασε η Επανάσταση, η Θεσσαλονίκη έγινε ένα απέραντο σφαγείο και στον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου, όπως και στην αγορά Καπάνι και στο Διοικητήριο, οι τούρκοι διέπραξαν από τα πιο φρικτά εγκλήματα της ανθρώπινης ιστορίας. 

Η κτηνωδία των Τούρκων χτύπησε την Θεσσαλονίκη που "πλήρωσε" βαρύ φόρο αίματος

Το 1821 αλλά και το 1822, μετά την αποτυχημένη επανάσταση στην Χαλκιδική (με τον Εμμανουήλ Παπά, τον Στάμο Χάψα κ.ά.), η Θεσσαλονίκη έγινε ένα απέραντο σφαγείο, με τους αμάχους να δολοφονούνται με τρόπους που δεν βάζει ο νους του ανθρώπου.

Ο Σερίφ Σιντίκ Γιουσούφ πασάς, που ήταν ο τούρκος στρατιωτικός διοικητής της Θεσσαλονίκης, θέλοντας να εμποδίσει κάθε επαναστατικό κίνημα στην πόλη, προέβη σε μαζικές συλλήψεις υπόπτων και σε φρικιαστικές εκτελέσεις. 

Σύμφωνα με ιστορικές πηγές (όπως Μακεδονικά, τομ. Α) αλλά και ξένους ιστοριογράφους (όπως ο Πουκεβίλ, "Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως" σε μεταφρ. Ζυγούρα): 

"Το σατανικό σχέδιο (του Γιουσούφ πασά) προέβλεπε πρώτα τον αποκεφαλισμό της πνευματικής ηγεσίας του τόπου. Έτσι ο Γιουσούφ σε μια μόνο νύχτα... έριξε στα μπουντρούμια του Διοικητηρίου πάνω από τετρακόσιους Προύχοντες και κατέσφαξε τους  μισούς σαν αντίποινα, μόλις μαθεύτηκε η εξουδετέρωση της τουρκικής φρουράς Πολυγύρου. 

Και ενώ με διαταγή παρακινούσε τον τουρκικό και εβραϊκό όχλο σε κάθε είδους λεηλασία και ασχήμια σε βάρος των Ελλήνων, οδήγησε τον τοποτηρητή του Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης, Επίσκοπο Κίτρους Μελέτιο, και τους Δημογέροντες Χριστοδούλου Μπαλάνο, Γεώργιο Πάικο, Χρήστο Μενεξέ, Στέργιο Πολύδωρο, Αναστάσιο Κυδωνιάτη, παπα-Γιάννη Χατζηνικολάου, Αναγνώστη, Γούναρη, Αχτάρη, Νάκο, Νάνο, Δημήτριο Πεσέ και Δημήτριο παπά στην αγορά Καπάνι, όπου άλλους μεν κατακρεούργησε κι άλλους απαγχόνισε, αφού πρώτα διέταξε τους δημίους να τους τυφλώσουν με τα ίδια τα κομμένα τους δάχτυλα...

Ο Ελληνισμός της Θεσσαλονίκης τις μέρες εκείνες ψυχορραγούσε, καθώς η οργή του Γιουσούφ έπεφτε έπειτα και στους ολότελα αθώους, στις τραγικές μάνες και στα παιδιά. Όπως μαρτυρά ο Πουκεβίλ (Γάλλος γιατρός και ιστορικός συγγραφέας):

Ο Γιουσούφ διέταξε να κλείσουν δύο χιλιάδες ψυχές στο μητροπολιτικό ναό κι αφού στρατολόγησε για γενιτσάρους τα υγιέστερα Ελληνόπουλα μέσα από τις αγκαλιές των μανάδων τους - που αλλόφρονες ζητούσαν τη βοήθεια του Θεού, γιατί καμμιά ανθρώπινη δύναμη δεν ήταν πια δυνατή να τα σώσει - παρέδωκε το υπόλοιπο πλήθος στο γιαταγάνι και τη σφαγή. 

Άχνισε τότε κατακόκκινο το θυσιαστήριο από το αίμα της ανθρώπινη εκατόμβης κι έγινε βωμός της λευτεριάς... 

Συνολικά την περίοδο των βιαιοπραγιών και της τρομοκρατίας, κατά τους πρώτους μήνες της επανάστασης, στη Θεσσαλονίκη έχασαν τη ζωή τους πάνω από 3.000 Έλληνες. Ο ξένος συγγραφέας Ι.Κ. Βασδραβέλλη, στο έργο του "Οι Μακεδόνες εις τους υπέρ της ανεξαρτησίας αγώνας 1796-1932", ανεβάζει τα θύματα σε εικοσιπέντε χιλιάδες. 

 

 Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου: Φρικτότατο έγκλημα έγινε εκεί, που τον μετέτρεψε σε τάφο Ελλήνων

 Όποιος περπατά στην Εγνατία οδό, στην Θεσσαλονίκη, στη συμβολή με την οδό Σωκράτους, βλέπει αυτόν τον ναό. Πιθανότατα τον προσπερνά αδιάφορα. Όμως! Μέσα σ΄ αυτόν τον ναό με τον πιο απάνθρωπο τρόπο δολοφονήθηκαν γυναικόπαιδα. 

Δυστυχώς, αυτό το έγκλημα παραμένει άγνωστο στην συλλογική μνήμη της πόλης και της ελληνικής ιστορίας γενικότερα. Ούτε ένα μνημείο αφιερωμένο στις ψυχές των αθώων δεν κοσμεί την πόλη. Ούτε ένα. 

Ο Γιουσούφ επεφύλαξε άλλου είδους τέλος για τετρακόσια γυναικόπαιδα, καταδεικνύοντας το μέγεθος της διαστροφής του: 

Τα αμπάρωσε στην εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, όπου τα άφησε να πεθάνουν από το μαρτύριο της πείνας και της δίψας. Όταν κάποτε οι πόρτες άνοιξαν, το θέαμα ήταν σπαραχτικό. Οι νεκρές μάνες κρατούσαν ακόμα στις παγωμένες αγκαλιές τους τα παιδιά, που με ορθάνοιχτα τα μάτια, γυαλιστερά από τα άγγιγμα του Χάρου, τις κοιτούσαν κατάματα, λες και τις απηύθυναν την αναπάντητη απορία:

-Γιατί; Είναι τόσο ακριβό το τίμημα της λευτεριάς; 

Όταν άνοιξαν πια οι πόρτες του ναού-τάφου, μετά από 40 ημέρες, ξεχύθηκε από εκεί μέσα αφόρητη δυσοσμία, όπως μάς μαρτυρά ο αείμνηστος ιστορικός Απόστολος Βακαλόπουλος. Τα πτώματα ήταν αποσυνθεμένα και καταφαγωμένα από τα ποντίκια... 

Σήμερα, έχουμε επιλέξει να αγνοούμε την ιστορία μας και τα απάνθρωπα εγκλήματα των τούρκων. Κάνουμε ότι θυμόμαστε, ανήμερα της Εθνικής Επετείου, συντροφιά με τους πολιτικάντηδες που περιφρονούν την ιστορία μας, κι έπειτα συνεχίζουμε ανεμπόδιστα τον μονοπάτι της λήθης που οδηγεί στην καταστροφή του Έθνους μας... Νίκη Μάρκου, συγγραφέας