Φλάμπουρο Φλώρινας: Σαν να τους ξέρασε η κόλαση, οι κομιτατζήδες χύμηξαν στο χωριό και το έκαψαν

Φλάμπουρο Φλώρινας (τότε Νεγκοβάνη) όπου διέμεινε ο Παύλος Μελάς, σε φωτογραφία των αφών Μανάκη το 1906-1907 - Πηγή: gr.pinterest.com

21/4/2024

Στα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα, οι κομιτατζήδες στα χνάρια των τούρκων, δολοφονούσαν, ρήμαζαν, πυρπολούσαν... Στο χωριό Φλάμπουρο, μια μέρα του  Σεπτέμβρη, όταν έλειπαν οι άνδρες, ξέρασαν τις αρπακτικές τους διαθέσεις με πρωτόγνωρο μίσος! Και οι οχτώ νύφες του χωριού είχαν τόσο τραγικό τέλος... 

Στις 17 Σεπτεμβρίου 1907 οι περισσότεροι Νεγοβανίτες είχαν πάει στο παζάρι, στη Φλώρινα. Στο χωριό είχαν απομείνει τα γυναικόπαιδα, οι γέροι κι ελάχιστοι άνδρες...

Ξάφνου, κατά το βράδυ, έπεσαν πολλές τουφεκιές πάνω από το χωριό, στο δρόμο της Φλώρινας. 

Ευθύς έπειτα οι τουφεκιές μεταδόθηκαν σαν με ηλεκτρικό σύρμα στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Το Φλάμπουρο βρέθηκε κλεισμένο σε πύρινο στεφάνι. Όλες οι ράχες που το περιζώνουν είχαν γίνει πεδία βολής. Τι ήσαν; 

Η αοριστία και το πρελούδιο των άσκοπων πυροβολισμών δε βάσταξαν πολύ. Από τις δασωμένες πλαγιές χύμηξαν προς τα κάτω με τουφεκιές, τύμπανα, "ουρρά" και αλαλαγμούς άγριους αμέτρητοι κομιτατζήδες, σαν να τους ξέρασε η κόλαση. Τυφλοί από πολεμικό μένος και μίσος βαρούσαν όποιον έβρισκαν μπροστά τους, χωρίς  καμιά διάκριση, κι έβαζαν παντού φωτιά. Πρόγραμμά τους είχαν πέτρα σε πέτρα να μην αφήσουν.

Οπλισμένοι και με πετρέλαιο και με τσεκούρια πλημμύρισαν το χωριό. Από μερικά σπίτια πυροβόλησαν γέροι και γυναίκες με δίκαννα και πιστόλια. Ο γερο-Κωσταρέλης σκοτώθηκε πολεμώντας. 

Το ένα σπίτι πίσω από τ΄ άλλο άναβε και λαμπάδιαζε. Οι αχυρώνες και οι σταύλοι, τα ξερά χόρτα και άχυρα ήταν η καλύτερη τροφή της φωτιάς. Όλο το Φλάμπουρο έκαιε σαν πυροτέχνημα... 

Μέσα στο φριχτό πανδαιμόνιο και την καταστροφή οχτώ νεόπαντρες νύφες, τρελές από τον τρόμο, παράτησαν σπίτια και δικούς τους, διέσχισαν καπνούς και φλόγες και ζήτησαν καταφύγιο σ΄ ένα γερό, ψηλό, νεόκτιστο σπίτι, στην υπόγειο κρυψάνα. 

Το γερό και ψηλό νεόκτιστο σπίτι πήρε κι αυτό φωτιά. Κι όταν πέρασε η μπόρα κι έτρεξαν να τις βγάλουν, τις βρήκαν όλες νεκρές, σφιχταγκαλιασμένες. 

Όλα αυτά μάς τα μαρτυρά ο Γ. Μόδης στις "Μακεδονικές Ιστορίες" του.