Στο φως 98 άγνωστοι στίχοι του Ευριπίδη: Βρέθηκαν σε αιγυπτιακό πάπυρο και αλλάζουν την ιστορία των τραγωδιών του "Πολύειδος" και "Ινώ"

 

 5/8/2024

 «Κάτι εντελώς καινούργιο και πολύ σημαντικό»

 Μελετητές υποστηρίζουν ότι αιγυπτιακός πάπυρος περιέχει αποσπάσματα από τις τραγωδίες «Πολύειδος» και «Ινώ»

 Από το Κολοράντο έρχονται τώρα στο φως νέοι στίχοι του κορυφαίου -μαζί με τον Αισχύλο και τον Σοφοκλή- τραγωδού όλων των εποχών Ευριπίδη. Καθηγητές από το Πανεπιστήμιο Μπόλντερ ανακάλυψαν επιπλέον στίχους και σκηνές από τις τραγωδίες του «Πολύειδος» και «Ινώ» (γράφτηκε το 413 π.Χ.), που έχουν σωθεί αποσπασματικά.

Το εξειδικευμένο περιοδικό «Colorado Arts and Science Magazine», όπου μιλάει η υπεύθυνη για την ανακάλυψη, καθηγήτρια ελληνικών σπουδών Ιβόνα Τρνκα-Αμρχάιν από κοινού με τον κλασικιστή και ειδικό στον Ευριπίδη Τζον Γκίμπερτ, αναφέρει ότι από το 2022 μελετούσαν αιγυπτιακό πάπυρο που εντοπίστηκε σε ανασκαφή στην αρχαία Φιλαδέλφεια της Αιγύπτου. Τώρα λοιπόν υποστηρίζουν ότι οι 98 στίχοι τους οποίους επί μακρόν επιχειρούσαν να αποκωδικοποιήσουν και να ερμηνεύσουν συνιστούν «άγνωστα μέρη από τα δύο έργα του. Δεν έχει ξαναβρεθεί ανάλογης σημασίας εύρημα από το 1960», δηλώνει ο Γκίμπερτ.

Από τους 98 άγνωστους στίχους, οι 22 ήταν γνωστοί στους μελετητές του Ευριπίδη. Όμως, οι υπόλοιποι, σύμφωνα με τον καθηγητή, ήταν «κάτι εντελώς καινούργιο. Και πολύ σημαντικό γιατί αλλάζουν και τον μύθο». Τι εννοούμε; Οι νέοι στίχοι συμπληρώνουν τις σκηνές του «Πολύειδου». Στην πλοκή της τραγωδίας ο βασιλιάς Μίνωας της Κρήτης και η βασίλισσα Πασιφάη ζητούν από τον Πολύειδο, μάντη της Κορίνθου, να αναστήσει τον γιο τους Γλαύκο, που πνίγηκε σε πιθάρι με μέλι. Στους στίχους, κατά τους μελετητές, περιγράφεται καβγάς -όχι ομηρικός, αλλά «ευριπιδικός» εδώ- μεταξύ Μίνωα - Πολύειδου για το κατά πόσον είναι ηθική η ανάσταση των νεκρών.

«Στην πραγματικότητα, υπάρχει ένα σχετικά αίσιο τέλος. Δεν είναι από τις τραγωδίες όπου όλοι καταλήγουν νεκροί», λέει η Τρνκα-Αμρχάιν. Όσο για την «Ινώ», ο μύθος αφενός θέλει την πριγκίπισσα της Θήβας (κόρη του βασιλιά Κάδμου και της θεότητας Αρμονίας) κακιά μητριά του Φρίξου και της Έλλης, αφετέρου την παρουσιάζει προστάτιδα του νεογέννητου Διόνυσου και, στην τρίτη εκδοχή από τις επικρατέστερες, πονεμένη πρώην βασίλισσα που στήνει πλεκτάνη για να σώσει τα παιδιά της. Σύμφωνα λοιπόν με την Τρνκα-Αμρχάιν, οι στίχοι του παπύρου ενισχύουν την τελευταία εκδοχή, με την τρίτη σύζυγο του βασιλιά, τη Θεμιστώ, να προσπαθεί να σκοτώσει τα παιδιά της τωρινής βασίλισσας Ινούς. Οδηγεί τη βασίλισσα να σκοτώσει τα δικά της παιδιά και η ίδια αυτοκτονεί. Αλλά, ο Ποσειδώνας σώζει την Ινώ και εκείνη γίνεται Νηρηίδα. 

Από την  Έλλη Σολδατου - Πηγή