Κωστής Παλαμάς: Πώς φτάνει ένας ποιητής να πει, η ψυχή σου Πολιτεία, είναι κολασμένη από αμαρτία;

13/1/2023

Κωστής Παλαμάς, ο μεγάλος μας ποιητής που γεννήθηκε σαν σήμερα, 13 Ιανουαρίου του 1859 και πέθανε στην Κατοχή, στις 27 Φεβρουαρίου του 1943. Μαζί με το αίμα, μέσα του, οι λέξεις κυκλοφορούσαν σαν άσβεστο φως, λέξεις για μια πατρίδα χιλιοδοξασμένη και χιλιοβασανισμένη, αλλά με μια πολιτεία ανίκανη να σηκώσει το βάρος της ένδοξης παρουσίας της Ελλάδας στην γη. Άραγε τι πόλεμος γινόταν στο ψυχοπνεύμα του, όταν έγραφε: 

Παιδί το περιβόλι μου που θα κληρονομήσεις,
όπως το βρεις κι όπως το δεις να μην το παρατήσεις.
Σκάψε το ακόμα πιο βαθιά και βρέξε το πιο στέρεα
και πλούτισε τη χλόη του και πλάταινε τη γη του,
κι αν είναι κι έρθουνε χρόνια δίσεκτα, πέσουν καιροί οργισμένοι,
κι όσα πουλιά μισέψουνε σκιασμένα κι όσα δέντρα,
για τίποτ΄ άλλο δεν 'φελούν, παρά για μετερίζια.

Μη φοβηθείς το χαλασμό, φωτιά, τσεκούρι τράβα,
ξεσπέρμεψέ το, χέρσωσε, το περιβόλι κόφτο
και χτίσε κάστρο πάνω του και ταμπουρώσου μέσα
για πάλεμα, για μάτωμα, για τη καινούργια γέννα,
που όλο την περιμένουμε κι όλο κινά για να ΄ρθει
κι όλο συντρίμμι χάνεται, στο γύρισμα των κύκλων.

(Στίχοι από τους "Βωμούς")

 Όταν ζούσε ο ποιητής, ένα μικρό "κομμάτι" της πατρίδας μας είχε απελευθερωθεί, ενώ οι εχθροί, τούρκοι και σλάβοι, τυραννούσαν και σκότωναν Έλληνες, σε μια προσπάθεια να διαιωνίσουν την βία και την κυριαρχία τους. Ο ποιητής και έβλεπε και ένοιωθε όσα εις βάρος του ελληνικού έθνους γίνονταν, και πονούσε αβάσταχτα. 

Μα πιο πολύ, ίσως, πονούσε, όταν έβλεπε και ένοιωθε ότι η πολυπόθητη λύτρωση των αδερφών του δεν θα έρχονταν σύντομα (αν έρχονταν ποτέ), ούτε η Ελλάδα θα δοξαζόταν πάλι, εξαιτίας του κράτους που βυθιζόταν μέσα στην ασχήμια της διαφθοράς και της εξουσιομανίας. Έτσι, έγραφε:

Κ΄ η ψυχή σου, ω Πολιτεία, 

κολασμένη από την αμαρτία, 

νεκρή αφήνοντας εσένα

θα πλανιέται κυνηγώντας άλλη γέννα.

Σάμπως να είναι πουλημένη σε δαιμόνους,

θα σπαράζη και θα πλέη, μέσ΄ στα σκοτάδια,

και ίσκιος θα είναι μέσα στ΄ άδεια,

μέσ' στην άβυσσο μιά βάρκα.

Κι ο ίσκιος ύστερα θα παίρνη σάρκα

κ΄ η βάρκα ύστερα θα φτάνη

σε ξεσκέπαστο ανεμόδαρτο λιμάνι... 

(Απόσπασμα:Λόγος Η΄ - Προφητικός)

(Φωτογραφία: Το γραφείο, μουσείο πια, του Κωστή Παλαμά -wikipedia.org)

Αναρωτιέται κανείς, με ποιες λέξεις θα χαρακτήριζε σήμερα ο ποιητής την ελληνική πολιτεία, που έχει παραδοθεί άνευ προηγουμένου σε μια καταστροφική πορεία, πηγή της οποίας είναι η κόλαση των αμαρτιών της διαφθοράς και του ανθελληνισμού. Να υπάρχουν άραγε τέτοιες λέξεις, ικανές να αποδώσουν τον σύγχρονο ξεπεσμό μας;