Κώστας Κρυστάλλης, έζησε μόλις 26 χρόνια: Ανάθεμά σε ξενιτιά, με τα φαρμάκια πόχεις!

 22/4/2023

Κώστας Κρυστάλλης (1868-1894), νέος, λεβέντης, λεξοπλάστης, κυνηγημένος, βιοπαλαιστής, ένας ποιητής μόλις 26 ετών! 

"Ανάθεμά σε, ξενιτιά, με τα φαρμάκια πόχεις!..

Θα πάρω έναν ανήφορο να βγω σε κορφοβούνι,

να βρω κλαράκι φουντωτό και ριζιμιό λιθάρι,

να βρω και μία κρυόβρυση, να ξαπλωθώ στον ίσκιο.

να πιω νερό να δροσισθώ να πάρω λίγη ανάσα,

ν΄ αρχίσω να συλλογισθώ της ξενιτιάς τα πάθη,

να ειπώ τα μαύρα ντέρτια μου και τα παράπονά μου"

Κώστας Κρυστάλλης, "Το τραγούδι της ξενιτιάς"

Ένας από τους πιο σημαντικούς Έλληνες ποιητές είναι ο Κώστας Κρυστάλλης που γεννήθηκε στο Συρράκο της Ηπείρου. Κατάφερε να μεταμορφώσει σε όπλα τις λέξεις του! Η ποιητική συλλογή του "Αι σκιαί του Άδου" που αναφέρεται στην Επανάσταση του 1821, έκανε τους Τούρκους να τον μισήσουν και να τον κυνηγήσουν αμείλικτα. 

Αναγκάστηκε λοιπόν τον Ιανουάριο του 1889 να φύγει από τον τόπο του και να φτάσει στην Αθήνα, ενώ, ερήμην του, οι Τούρκοι δικαστές τον καταδίκασαν σε 25 χρόνια εξορίας στην Βαγδάτη! Τότε ήταν που άλλαξε το όνομά του από Κρούσταλης σε Κρυστάλλης.

Στην Αθήνα, για να επιβιώσει, βρήκε δουλειά στο τυπογραφείο των εκδόσεων "Φεξής" και ταυτοχρόνως δημοσίευε τα ποιήματά του. Το 1891 έγινε συντάκτης στο περιοδικό "Εβδομάς", αλλά ούτε αυτή η δουλειά του πρόσφερε ασφάλεια και σταθερότητα. Εξαιτίας διαφωνιών, έφυγε και προχώρησε προς την Πελοπόννησο. Εκεί έγινε υπάλληλος στους σιδηροδρόμους της περιοχής. 

Ο Κρυστάλλης, ενώ έγραφε και απαθανάτιζε την πατρίδα, την Επανάσταση αλλά και την ζωή του βουνού, αρρώσταινε... Φυματίωση. Πόνος. Αγωνίες. Πήγε στην Κέρκυρα, ελπίζοντας ότι θα βελτιωθεί η υγεία του, ότι θα προλάβει να βάλει σε λέξεις όσα το μυαλό του πρόσταζε. 

Δυστυχώς, δεν έγινε καλά. Πήγε στην Άρτα όπου έμενε με την αδερφή του. 22 Απριλίου του 1894 (Μεγάλη Εβδομάδα ήτανε), άφησε την τελευταία του πνοή. 

Δεν έζησε πολύ, τον συνάντησε όμως η Αθανασία μέσα στους στίχους του.