Ο Θεόδωρος Ζιάκας από το Μαυρονόρος Γρεβενών γεννήθηκε το 1798 μέσα σε μία οικογένεια ανυπόταχτη στην τουρκική σκλαβιά. Ο πατέρας του, ο Γερο-Ζιάκας, ταγμένος στην Υπόθεση της Ελευθερίας του Ελληνικού Έθνους, αρματολός από τους λίγους της Μακεδονίας μας, μεταλαμπάδευσε και στον Θεόδωρο και στον αδερφό του Γιαννούλα την αγάπη για την πατρίδα και το πάθος για την Απελευθέρωσή της. Ακόμα και μόνοι τους να έμεναν, σ΄ αυτήν την οικογένεια δεν σταμάτησαν ποτέ να κυνηγούν τους Τούρκους.
Ο Γερο-Ζιάκας είχε καταφέρει μέχρι τις παραμονές της Επανάστασης του 1821 να διατηρήσει το αρματολίκι του, ενώ έδινε σκληρές μάχες κατά του στρατού του Αλή πασά. Όταν αυτός άφησε την τελευταία του πνοή, οι γιοι του στάθηκαν αντάξιοι της γονικής κληρονομιάς τους.
Στην Επανάσταση του 1821, οι δυο τους, ολομόναχοι απέναντι στα καλύτερα οπλισμένα και πολυπληθέστερα θεριά, δεν σταμάτησαν να πολεμούν για την Ελευθερία. Όταν είσαι καμωμένος από τα μακεδονικά κύτταρα, ποτέ δεν εγκαταλείπεις την πατρίδα, ακόμα κι όταν αυτής οι εκπρόσωποι σε περιφρονούν και σε αποδυναμώνουν.
Δυστυχώς, το 1826 ο ηρωικός Γιαννούλας σκοτώθηκε και ο Θεόδωρος που έπρεπε να παραμείνει ζωντανός για το καλό της πατρίδας, πήρε τα παλικάρια του και κατέβηκε προς την νότια Ελλάδα για να την βοηθήσει. Η καρδιά του όμως χτυπούσε για την σκλαβωμένη Μακεδονία.
Έτσι, το 1831, ο Θεόδωρος Ζιάκας συγκέντρωσε περίπου χίλιους Μακεδόνες και άλλους μαχητές από την υπόλοιπη Ελλάδα και επέστρεψε στα πατρογονικά του εδάφη.
Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα κατέλαβε τα Γρεβενά και πολιόρκησε τον πύργο του Τούρκου τοπάρχη. Έγινε ο φόβος και ο τρόμος των Οθωμανών. Δυστυχώς, είχε να αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα, δεν είχε πολεμοφόδια ούτε σημαντική στήριξη από την απελευθερωμένη Ελλάδα, ενώ οι εχθροί ήταν ανεξάντλητοι σε αριθμό και όπλα. Για άλλη μια φορά, αναγκάστηκε να κατέβει νότια.
Με τον κριμαϊκό πόλεμο (1853-1854) η καρδιά του δονήθηκε εκ νέου, ενώ και οι υπόλοιποι Μακεδόνες πολεμιστές ανέμεναν πολλά οφέλη μέσω του ρωσοτουρκικού πολέμου. Ήταν τότε που ο Τσάμης Καρατάσος αποβιβάστηκε στην Χαλκιδική, 1.500 περίπου άνδρες Ολύμπιοι εμφανίστηκαν στα Πιέρια, ενώ ο Θεόδωρος Ζιάκας με μόνο 300 άντρες έφτασε στα Γρεβενά τον Φεβρουάριο του 1854 και αφού είχε ήδη δώσει αρκετές μάχες με τους Τούρκους.
Όταν ο Θεόδωρος Ζιάκας έφτασε στα Γρεβενά, όλοι οι κάτοικοι χαμογέλασαν πλατιά και του άνοιξαν τις αγκαλιές τους, γιατί ήξεραν πόση λεβεντιά κι ελπίδα κουβαλούσε μαζί του. Αντίθετα, οι Τούρκοι φοβήθηκαν την παρουσία του και κάλεσαν τους Τουρκαλβανούς σε βοήθεια.
Ο Ζιάκας μαζί με τον Κοζανίτη υπαρχηγό του Μήτρο Σιακαβάρα και άλλους Βλατσιώτες, Στατιστινούς, Σαμαριναίους κ.ά. Δυτικομακεδόνες, αποφάσισαν να διώξουν τους Τούρκους από την ιερή μακεδονική γη. Δεν πήγαινε άλλο με την σκλαβιά, δεν πήγαινε...
Τον Μάιο του 1854 κτηνοτρόφοι, γυναικόπαιδα και κοπάδια της περιοχής ανέβαιναν από τα χειμαδιά του θεσσαλικού κάμπου στις εγκαταστάσεις τους στην Πίνδο. Τότε, 350 Τούρκοι από τα Γρεβενά τους επιτέθηκαν άγρια και βίαια. Τους διέλυσαν, τους τραυμάτισαν, τους αιχμαλώτισαν και έκλεψαν όλα τα αγαθά τους.
Όταν ο Ζιάκας έμαθε όσα είχαν συμβεί, έγινε ασυγκράτητος. Όρμησαν, αυτός και τα παλικάρια του, κατά των Τούρκων, χωρίς να λογαριάζουν τις ζωές τους. Μόνο η Λευτεριά μετρούσε. Δόθηκε σκληρή μάχη κοντά στο χωριό Καρπερό και το σώμα του Ζιάκα κυριολεκτικά αποδεκάτισε τους Τούρκους. Οι αιχμάλωτοι Έλληνες απελευθερώθηκαν, και πήραν πίσω και τις περιουσίες τους. Δυστυχώς, σ΄ αυτή την μάχη είχαν χάσει την ζωή τους και πέντε λεβέντες Έλληνες. Όλα για την πατρίδα, όλα.
Μετά από αυτήν την νίκη του Ζιάκα και του σώματός του, όπως ήταν φυσικό αναπτερώθηκε το ηθικό όλων των Μακεδόνων. Νέοι πολεμιστές πήγαν κοντά του, κατάφεραν να καταλάβουν στρατηγικές θέσεις της περιοχής και να πετύχουν σοβαρά πλήγματα κατά των Τούρκων.
Ένα ήθελε ο Ζιάκας, να ξεσηκωθεί όλη η Δυτική Μακεδονία και να εκδιωχθούν οι Τούρκοι. Φαινόταν ότι ο στόχος του θα εκπληρωνόταν, αλλά πάντα οι Τούρκοι γίνονταν περισσότεροι και, δυστυχώς, οι ξένοι στέκονταν στο πλευρό τους, ενώ η Αθήνα δεν βοηθούσε τους Μακεδόνες.
Η μάχη στο Σπήλαιο
Περήφανος, αγέρωχος, με άκαμπτο το ηθικό και το πάθος για την Απελευθέρωση της Μακεδονίας, ο Θεόδωρος Ζιάκας συγκέντρωσε τις δυνάμεις του στο χωριό Σπήλαιο που αποτελούσε μια αρχαία οχυρή θέση που περιβαλλόταν από τείχος. Εκεί είχαν καταφύγει περίπου 10.000 γυναικόπαιδα από τα γύρω χωριά.
 |
| Άποψη τμήματος της μονής Παναγίας Σπηλαίου. Στα κελιά της, τελείως ερειπωμένα σήμερα, είχαν καταφύγει γυναικόπαιδα κυνηγημένα από τους Τούρκους, αλλά και ο Ζιάκας με τους άνδρες του που αβοήθητοι κυνηγούσαν τους Τούρκους. |
Οι Μακεδόνες αμύνθηκαν μέχρι θανάτου! Οι μάχες που έδωσαν κατά των Τούρκων, ήταν ίδιες με εκείνες των Σουλιωτών. Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή!
Στην αρχή, οι αγωνιστές μας, με πείσμα και αυτοθυσία, είχαν καταφέρει να αποκρούσουν τους Τούρκους, και μάλιστα στις πρώτες συμπλοκές είχαν σκοτώσει 600 από αυτούς. Τότε, δεν τρομοκρατήθηκαν μόνο οι Τούρκοι, αλλά και οι Γάλλοι και οι Άγγλοι που ήταν σύμμαχοί τους. Εξυπηρετούσε τα συμφέροντά τους η οθωμανική κατοχή των μακεδονικών εδαφών.
Ζητήθηκε από τους Έλληνες να παραδοθούν για να σωθούν. Ο ακατάβλητος και σκληροτράχηλος Ζιάκας δεν πίστεψε τους ξένους.
Οι επιθέσεις των Τούρκων ήταν λυσσαλέες, και ταυτόχρονα τρομοκρατούσαν όλους τους αμάχους σε ολόκληρη την Δυτική Μακεδονία.
Οι Έλληνες του Σπηλαίου αμύνονταν γενναία. Κι όταν πια δεν είχαν κατάλληλο οπλισμό, ο Ζιάκας και οι άντρες του, γέμιζαν με πέτρες βαρέλια και ψηλά από το τείχος-φρούριο τα έσπρωχναν κατά των Τούρκων. Τα βαρέλια έπεφταν πάνω σε βράχους, έσπαζαν και οι πέτρες, κυλιόμενες, έπεφταν ορμητικά πάνω στους Τούρκους και τους αποδεκάτιζαν. Οι πέτρες γίνονταν σαν θραύσματα οβίδων κι έτρεπαν σε φυγή τους Τούρκους-πολιορκητές.
Ένα μήνα άντεξαν οι Έλληνες του Σπηλαίου, δίνοντας σκληρές μάχες και κρατώντας με νύχια και με δόντια το Σπήλαιο στα χέρια τους. Αλλά! Βοήθεια από την νότια Ελλάδα δεν ερχόταν! Οι ξένοι ήταν σύμμαχοι του εχθρού. Τα όπλα είχαν τελειώσει, βαρέλια δεν υπήρχαν πια. Η κατάσταση, για τους απομονωμένους Έλληνες στα βράχια της Πίνδου, τους αβοήθητους αθλητές της Ελευθερίας, είχε ξεπεράσει τον βαθμό της απελπισίας!...
Έτσι, ο θρυλικός αρχηγός τους, ο Θεόδωρος Ζιάκας, αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει. Αλλά, τόσο τον φοβόντουσαν και τον σεβόντουσαν οι ξένοι, που δέχθηκαν τον όρο του: Οι πολιορκημένοι να φύγουν για την ελεύθερη Ελλάδα χωρίς να τους πειράξει κανείς.
Ο Θεόδωρος Ζιάκας, που είχε πια γίνει θρύλος ζωντανός σε ολόκληρη την Μακεδονία για τις αναρίθμητες μάχες που έδωσε στα εδάφη της κατά των Τούρκων, χωρίς να τον βοηθά η μάνα πατρίδα, αυτός ο ακούραστος και φλογερός Αγωνιστής, και σε ηλικία 80 ετών, το 1878, έδωσε νέους αγώνες κατά των Οθωμανών. Τους νίκησε στο Μουζάκι, αλλά, για ακόμα μία φορά, η κυβέρνηση των Αθηνών δεν τον στήριξε και τον ανάγκασε να επιστρέψει στην βάση του.
Πέθανε το 1882, μάλλον στην Λαμία, χωρίς να αξιωθεί να δει την Μακεδονία που λάτρευε, ελεύθερη.
Μπορείτε να διαβάσετε, επίσης, το άρθρο με τίτλο: Τσάμης Καρατάσος, ο Αρχιστράτηγος της Μακεδονίας που στρατολόγησε μέχρι και μοναχούς!, εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου