Το κάστρο του Διδυμοτείχου: Ποια κατοικούσε εκεί; Η πανέμορφη Κυριακή ή η δυνατή Παγούνα;

25/2/2024

Η πανέμορφη Κυριακή αυτοκτόνησε για να μην πέσει στα χέρια των Τούρκων μετά από προδοσία. Ενώ η Παγούνα κρατούσε στο κεφάλι της έναν βράχο!...

Το Διδυμότειχο, η αρχαία Πλωτινούπολις κτισμένη απ΄ τον Μάρκο Αυρήλιο για να τιμήσει τη γυναίκα του Πλωτίνη, χρωστά το τωρινό του όνομα στα "Δίδυμα τείχη" του, που χρονολογούνται από τον 8ο μ.Χ. αιώνα και διατηρούνται αρκετά καλά. 

Η πόλη έπεσε στα χέρια των Τούρκων το 1361 και για ένα διάστημα ήταν πρωτεύουσά τους. Για την άλωση, η παράδοση διηγείται πολλά. Ο τελευταίος άρχοντάς της, λέει, λάτρευε τη μοναχοκόρη του Κυριακή, την εμπιστευόταν  και της παρέδιδε τα κλειδιά, όταν έλειπε, έστω κι αν πολλοί εχθροί τούς απειλούσαν. Ώσπου οι Τούρκοι δωροδοκώντας έναν υπηρέτη κατάφεραν να πατήσουν το κάστρο. 

Μια μέρα που ο άρχοντας έφυγε για ταξίδι, ο προδότης υπηρέτης τού έκλεψε το μαντίλι  και τρεχάτος γύρισε πίσω. Η Κυριακή αρνήθηκε να του ανοίξει, μα λέγοντάς της πως τον έστελνε ο πατέρα της και χρησιμοποιώντας σαν πειστήριο το μαντίλι, την ξεγέλασε και του άνοιξε. Κι ενώ οι κρυμμένοι στους γύρω θάμνους Τούρκοι ορμούσαν στο φρούριο, η αρχοντοπούλα αυτοκτονούσε απ΄ τον ψηλότερο πύργο του. [...]

Υπάρχει κι άλλη εκδοχή: Ο Δήμος, άρχοντας του Διδυμοτείχου, είχε δίδυμη αδελφή την Παγούνα, αρχόντισσα του φρουρίου της Γκίμπερνας, κοντά στα δαδιά Σουφλίου. 

Όταν θέλησε να οχυρώσει την πόλη του, ειδοποίησε την αδελφή του να του φέρει ένα βράχο για καλό ριζικό. Έφτασε η Παγούνα κρατώντας τον στο κεφάλι και στάθηκε στο Αμόριο να ξεκουραστεί. Της είπαν όμως ότι άρχισε η θεμελίωση, γιαυτό παράτησε εκεί τον ογκόλιθο, που σώζονταν μέχρι το 1944  με την ονομασία "τρανή πέτρα της Παγούνας" κι έφυγε λυπημένη. 

Πηγή: "Η Μακεδονία στο Θρύλο και στην Ιστορία", Έρευνα-Καταγραφή Αθηνάς Τζινίκου-Κακούλη, Εκδοτική Θεσσαλονίκης - Φωτογραφίες: wondergreece.gr