Στα Μακεδονικά Βουνά: Ήμουν τότε μόλις 18 χρονών, αλλά μέσα μου ήταν βαριά η ατμόσφαιρα των μακεδονικών εσπερινών...

10/3/2024

Είμαστε τέσσερις νεαροί Μοναστηριώτες. Η ξωτική ζωή των ανταρτών με τους θρύλους της

είχε φουσκώσει τις νεανικές μας φαντασίες κι αποφασίσαμε να εγκαινιάσουμε τη ζωή μας ως αντάρτες. Αλίμονο... 

Πληρώσαμε ακριβά τη ρομαντική αυτή απαρχή της σταδιοδρομίας μας. Οι τρεις έμειναν για πάντα στα μακεδονικά βουνά και μόνος εγώ σώθηκα με μια σφαίρα και πολλούς ρευματισμούς στα πόδια μου. 

Ήμουν τότε 18 χρονών. Μόλις λίγες μέρες πριν είχα πάρει το απολυτήριο του γυμνασίου. Κανένας άλλος επίσης από τους συντρόφους μου δεν είχε βγάλει τους φρονημίτες. Μα είχαμε μεγαλώσει μέσα στη βαριά ατμόσφαιρα των μακεδονικών εσπερινών. Η πατρίδα μας ήταν ο κρατήρας του μακεδονικού ηφαιστείου. Μέσα στο Μοναστήρι κι ολόγυρα από αυτό ο Μακεδονικός Αγώνας είχε πάρει τη βιαιότερη έκφρασή του...

Για μεγαλύτερη ασφάλεια παρουσιαστήκαμε στους χωρικούς, με τους οποίους θα φεύγαμε από το Μοναστήρι, ως δάσκαλοι των χωριών του Μοριχόβου.

Πρώτος ξεκίνησα εγώ. Ήταν 2 Αυγούστου 1906. Με σύστησαν σ΄ έναν άγνωστό μου γέρο χωρικό από τη Γραδέσνιτσα, τον Πουσέα, που ήταν έφορος του σχολείου και Μαικήνας των ελληνικών γραμμάτων στο χωριό του, αν και δεν ήξερε λέξη ελληνική. 

Μαζί μας έρχονταν ολόκληρο καραβάνι από χωρικούς, που γύριζαν από το παζάρι (εβδομαδιαία αγορά που γινόταν στο Μοναστήρι). Βαδίζαμε αραιοί και σκορπισμένοι. Στο δρόμο παρατήρησα πως σε μερικά σημεία όλοι οι χωρικοί συγκεντρώνονταν περίφοβοι και αμίλητοι σαν να ΄θελαν ν΄ αλληλοϋποστηριχτούν εναντίον κάποιου αφανούς κινδύνου.

-Τι τρέχει, μπαρμπά Πουσέα; ρώτησα τον παλιό οδηγό μου.

-Να! Εδώ που είμαστε μας τουφέκισε πριν από τρεις εβδομάδες ο βοεβόδας Τράικος, απ΄ αυτό το χωράφι με τα καλαμπόκια... Βλέπεις κι εκείνες τις ιτιές κοντά στο μικρό γεφύρι; Την άνοιξη έσφαξαν εκεί τρεις Σταραβινιώτες. Εμείς - δόξα να ΄χει ο Θεός, έκαμε τρεις φορές το σταυρό του - ήρθαμε καλά ως εδώ. 

Ο φτωχός γέρος! Ύστερα από ένα χρόνο βρέθηκε κι αυτός σφαγμένος στην ίδια θέση. Για τους χωρικούς εκείνους ένα ταξίδι ως το παζάρι του Μοναστηρίου ήταν μια Οδύσσεια κι ένας ηρωισμός. 

"Στα μακεδονικά βουνά", Γ. Μόδης (1887-1975), ένας από τους πιο σημαντικούς συγγραφείς του Μακεδονικού Αγώνα.