Μακεδονία, 1904: Ο 23χρονος δάσκαλος Ιωάννης Πίτσουλας στον δρόμο για την Λευτεριά, μαχαιρώθηκε και απαγχονίστηκε από τους σλάβους

Στη βάση της μαρμάρινης προτομής του δάσκαλου Ιωάννη Πίτσουλα αναγράφονται: «Ιωάννης Πίτσουλας – Διδάσκαλος ήρως εκ Ναυπάκτου 1881 – 1904» και χαμηλότερα: «Ανηγέρθη εν έτει 1966 πρωτοβουλία του επιθεωρητού και του Διδασκαλικού Συλλόγου Παιονίας τιμής και ευγνωμοσύνης ένεκεν» -Πηγή

16/6/2025 

Βούλγαροι κομιτατζήδες σκοτώνουν τον 23χρονο Ιωάννη Πίτσουλα, τον δάσκαλο που θυσιάστηκε για την Μακεδονία στα 1904.

Ο δάσκαλος Ιωάννης Πίτσουλας, κρεμασμένος από το ένοπλο σώμα του Αποστόλ Πετκώφ, σ' ένα δέντρο έξω από την Γουμένισσα.

 

Στον πλάτανο που τον κρέμασαν, τοποθετήθηκε αναθυματική πλάκα που αναφέρει:

"ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΛΑΤΑΝΟΥ ΤΟΥΤΟΥ ΤΟ 1904 ΕΚΡΕΜΑΣΘΗ ΥΠΟ ΒΑΡΒΑΡΩΝ ΒΟΥΡΓΑΡΩΝ Ο ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΙΤΣΟΥΛΑΣ ΜΑΡΤΥΡΗΣΑΣ ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ"

 

Ο Ιωάννης Πίτσιουλας, στην ηλικία των 23 ετών, αποφάσισε να εργαστή ως δάσκαλος σε Ελληνικό σχολείο της Μακεδονίας, η οποία ήταν υπό τουρκική κατοχή, και την εποφθαλμιούσαν οι Σλαύοι και κυρίως οι Βούλγαροι.

 

Ο Αποστόλ Πετκώφ απαιτούσε οι κάτοικοι των χωριών της Γουμένισσας να δηλώσουν ότι είναι βούλγαροι.

 

Οι ωμότητες των Βούλγαρων Εξαρχικών εναντίον των Πατριαρχικών (Ορθοδόξων - Ελλήνων) είχαν πάρει μεγάλες διαστάσεις, σε συνδυασμό με την ύπουλη προπαγάνδα τους. Ο νέος δάσκαλος, αφού πήρε τον διορισμό του και οδηγίες από τον Έλληνα Πρόξενο στην Θεσσαλονίκη, Λάμπρο Κορομηλά, ξεκίνησε για την Γουμένισσα, όπου θα δίδασκε, και στην οποία, όμως, δεν έφτασε ποτέ, αφού έπεσε σε ενέδρα των Βουλγάρων Κομιτατζήδων, και έπειτα από τριήμερα μαρτύρια, οδηγήθηκε στην αγχόνη.

 

Ὁ δάσκαλος Ἰωάννης Πίτσουλας ἀπὸ τὴ Ναύπακτο, κρεμασμένος ἀπὸ τὸ ἔνοπλο σῶμα τοῦ κομιτατζῆ Ἀποστὸλ Πετκώφ, σὲ ἕνα δέντρο ἔξω ἀπὸ τὴ Γουμένισσα. Πηγὴ: http://www.imma.edu.gr/imma/dbs/Artifacts/index.html?show=1&start=35

 Ο Πίτσουλας συνελήφθη και αφού τον μαχαίρωσαν πάνω από 20 φορές, τον κρέμασαν.

 

“Και ο Ιωάννης φωνάζοντας “Ζήτω η Ελλάς” και τραγουδώντας τον Εθνικό μας ύμνο, άφησε την τελευταία του πνοή, εκεί στο μεγάλο πλατάνι, πάνω στην γέφυρα, που σώζεται ακόμα, για να θυμίζη, μαζί με το μνημείο που φτιάχθηκε αργότερα, την μαρτυρική θυσία ενός νεαρού εθνομάρτυρα”.

 

"Ο δάσκαλος Ιωάννης Πίτσουλας από την Ναύπακτο μπορεί να μην πρόλαβε να προσφέρη στα Ελληνόπουλα της Γουμένισσας και στον Μακεδονικό Αγώνα αυτά που γεμάτος ενθουσιασμό και φλόγα ήθελε να προσφέρη, μπορεί να μην πρόλαβε να δη την γη των Μακεδόνων λεύτερη και ενωμένη με την υπόλοιπη Ελλάδα, όπως ήταν το όνειρό του, με την μαρτυρική όμως θυσία του προσέφερε πολλά περισσότερα. 

 

Δυνάμωσε τις ψυχές των Ελλήνων Μακεδόνων, έκανε τις καρδιές των μικρών μαθητών να φουντώσουν από την φλόγα της λευτεριάς, όπλισε τα όπλα ηρωϊκών Μακεδονομάχων, που συνέχισαν με μεγαλύτερη πίστη τον Αγώνα για την λευτεριά της Μακεδονίας"

 

Τον θάνατο του Ιωάννη Πίτσουλα ακολούθησε πάνδημη κηδεία. -Πηγή

 

Ο Γεώργιος Αθάνας (φιλολογικό ψευδώνυμο του Γεωργίου Αθανασιάδη Νόβα, που έζησε εκείνη την εποχή, έγραψε για τον ήρωα δάσκαλο:

Το πλατάνι, που σε βρήκαν κρεμασμένο
με αναρίθμητες στα στήθη σου πληγές,
γιγαντώθηκε και με άνθη στολισμένο
τ' αντικρίζουν οι ζηλιάρες μας ψυχές.

Εγονάτισα στης ρίζας του το χώμα
κι' όσα ερχόσουνα να ειπής σ' αυτή τη γη,
Τάχω νοιώσει!, κι' αν δεν πρόφτασε το στόμα
τα ρητόρεψε τον τάφον σον η σιγή!

Χρόνια πέρασαν ο σπόρος της ιδέας
να μας δώσει τους μεγάλους τον καρπούς.
Μα τα πρώτα εδώ ξεδίπλα της Σημαίας
στους δικούς σου αποκρυνότανε σπασμούς!