29 Σεπτεμβρίου 480 π.Χ.: Η ναυμαχία της Σαλαμίνας - Όταν οι πολεμιστές μας τραγουδούσαν τον παιάνα " Ίτε παίδες Ελλήνων"...

 29/9/2025

Σε ποιον Σπαρτιάτη είπε ο Θεμιστοκλής: «Πάταξον μεν, άκουσον δε», μια πρόταση που οδήγησε σε νίκη λαμπρή των Ελλήνων!

Μετά τη μάχη στις Θερμοπύλες, ο περσικός στρατός προχώρησε και κατάστρεψε την Εύβοια, τη Βοιωτία και την Αττική. Γλίτωσε η Θήβα που ήταν σύμμαχός του Ξέρξη. Γλίτωσαν κι οι Δελφοί, επειδή έδιναν φιλοπερσικούς χρησμούς. Μόνο στους Αθηναίους είπε η Πυθία πως θα τους σώσουν «τα ξύλινα τείχη». Ο Θεμιστοκλής (528 ή 525 - 461 π.Χ.) έπεισε τους συμπολίτες του πως ο χρησμός εννοούσε τα πλοία. Εγκατέλειψαν την πόλη στέλνοντας τα γυναικόπαιδα στην Αίγινα, στην Τροιζήνα και στη Σαλαμίνα. Στην έρημη Αθήνα, έμειναν κάποιοι γέροι που ερμήνευσαν κυριολεκτικά τον χρησμό κι έστησαν ξύλινα τείχη στην Ακρόπολη.

Ο βασιλιάς των Περσών, Ξέρξης, μπήκε με τον στρατό του στην άδεια πόλη, την έκαψε και σκότωσε τους υπερασπιστές στα ξύλινα τείχη. Ο στόλος του αγκυροβόλησε στο Φάληρο. Ο ελληνικός στόλος βρισκόταν στη Σαλαμίνα. Εκεί, ο Σπαρτιάτης Ευρυβιάδης και ο Αθηναίος Θεμιστοκλής τσακώνονταν για το πού έπρεπε να δοθεί η ναυμαχία. Ο καυγάς ήταν οξύς κι ο Σπαρτιάτης σήκωσε το ραβδί του να χτυπήσει τον Αθηναίο. Ο Θεμιστοκλής είπε: «Πάταξον μεν, άκουσον δε» («χτύπα με αλλά άκουσέ με») κι ο Ευρυβιάδης αναγκάστηκε να πειθαρχήσει. Ο Θεμιστοκλής ήθελε να δοθεί η ναυμαχία στα στενά της Σαλαμίνας και διέθετε γι’ αυτό ένα ατράνταχτο επιχείρημα που διόλου δεν είχε να κάνει με τη στρατηγική: Ή η ναυμαχία θα δινόταν εκεί ή θα έπαιρνε τις 180 αθηναϊκές, από τις 310 συνολικά, τριήρεις και θα έφευγε. Ο Ευρυβιάδης προτιμούσε τον Ισθμό της Κορίνθου αλλά δεν μπορούσε να επιβάλει την άποψή του.

Καλού κακού, ο Θεμιστοκλής ειδοποίησε τον Ξέρξη με ένα δούλο του ότι οι Έλληνες σκόπευαν να φύγουν. Ο Πέρσης βασιλιάς έσπευσε να κλείσει τα στενά. Στις 29 Σεπτεμβρίου 480 π.Χ., οι Έλληνες ξεκίνησαν την επίθεση. Τα μικρά κι ευέλικτα ελληνικά πλοία όρμησαν εναντίον των Περσών, ενώ οι πολεμιστές τραγουδούσαν τον παιάνα «Ίτε παίδες Ελλήνων...». Όταν πλησίασαν τα τεράστια και δυσκίνητα περσικά πλοία, σταμάτησαν. Οι άνδρες άρχισαν να κωπηλατούν ανάποδα, υποχωρώντας με τάξη. Ο Ξέρξης νόμισε πως οι Έλληνες φοβήθηκαν μπροστά στον όγκο των πλοίων του κι έπεσε στην παγίδα: Έδωσε το σύνθημα της επίθεσης.

Κωπηλατώντας προς τα πίσω αλλά με τα έμβολα να «βλέπουν» τον αντίπαλο, οι Έλληνες παρέσυραν τους Πέρσες στα στενά. Όταν όλα τα περσικά πλοία συνωστίζονταν στα στενά, ο Θεμιστοκλής έδωσε το σύνθημα για την αντεπίθεση. Τα ελληνικά πλοία έπεσαν πάνω στα πρώτα περσικά, εμβολίζοντάς τα. Από πίσω, έρχονταν τα περσικά που ακολουθούσαν, συγκρούονταν με τα εμβολισμένα και βυθίζονταν. Ως το βράδυ, οι Πέρσες είχαν χάσει διακόσια πλοία κι οι Έλληνες σαράντα. Ο Θεμιστοκλής είχε θριαμβεύσει.

Ο Ξέρξης είδε την καταστροφή καθισμένος σε ένα θρόνο που του είχαν στήσει στο Αιγάλεω. Πήρε τον στρατό του και γύρισε στην Περσία. Στην Ελλάδα, έμεινε να ξεχειμωνιάσει ο Μαρδόνιος. Στις 27 Αυγούστου του 479 π.Χ., έδωσε την καταστροφική γι’ αυτόν μάχη των Πλαταιών. Όσοι Πέρσες σώθηκαν, γύρισαν στην πατρίδα τους. Ο περσικός κίνδυνος είχε περάσει οριστικά. Ο Ξέρξης δολοφονήθηκε το 465 π.Χ. Ο Θεμιστοκλής πέθανε τέσσερα χρόνια αργότερα. -Πηγή & Φωτογραφία