Νικηφόρος Φωκάς: Οι στρατιώτες τον πείθουν να φορέσει το κόκκινο πέδιλο, τρανό σημάδι της αυτοκρατορικής εξουσίας (3)


10/4/2023

Δολοπλοκίες, μίση και πάθη στην Κωνσταντινούπολη. Ο εχθρός του Νικηφόρου Φωκά, ο Βρίγγας με τον δικό του στρατό, οδηγούσε τους πολίτες σε στάσεις... Κανείς δεν ήταν σίγουρος για κανέναν, οι προδοσίες ανήκαν στην ημερήσια διάταξη, ενώ οι εχθροί του Βυζαντίου ήταν έτοιμοι να ορμήσουν κατά της αυτοκρατορίας. 

Δεν έκατσε πολύ στην Κωνσταντινούπολη ο Νικηφόρος Φωκάς. Ο εμίρης του Χαλεπιού Χαμβδάς έκανε ξανά επιδρομή κι ο Νικηφόρος βάδισε με τα φουσάτα του για να τον αποκρούσει. Οι νίκες διαδεχόντουσαν η μια την άλλη, οι Αραβικοί πληθυσμοί φεύγανε στ΄ άκουσμά του, τα φρούρια πέφταν στα χέρια του στρατηγού. Ανάζαρβος, Μοψουεστία, Δολίχη, η μία μετά την άλλη γίνηκαν Βυζαντινές, προς στιγμή δε κατέλαβε ο Φωκάς και λεηλάτησε την πρωτεύουσα των σουλτάνων, το Χαλέπι. Κι αφού μάζεψε λεία πολλή κι αιχμαλώτους, πήρε το δρόμο του γυρισμού στην Πόλη.

Στο δρόμο ήρθε μεγάλο μήνυμα! Ο αυτοκράτορας πέθανε. Άλλοι λέγανε πως ο βασιλιάς Ρωμανός χτύπησε στο κυνήγι, κι άλλοι διέδιδαν με φρίκη πως τον φαρμάκωσε η γυναίκα του η Θεοφανώ. Βαρειά κατηγορία που δεν φαίνεται αληθινή και δημιουργήθηκε μάλλον λόγω της κατοπινής διαγωγής της. Πάντως έμεινε μόνη της, εικοσιδύο χρονών κοπέλα με τέσσερα παιδιά, δυο αγόρια (το Βασίλειο και τον Κωνσταντίνο) και δυο κορίτσια, να κυβερνήσουνε το κράτος. 

Κύριος βοηθός τους ο ευνούχος παρακοιμώμενος Ιωσήφ Βρίγγας, μορφή καθαρά Βυζαντινή. Ευφυέστατος άνθρωπος, πολιτικός δυνατός, ικανότατος στις δολοπλοκίες, δεν πολυσυμπαθούσε το Φωκά, κρίνοντας σωστά πως ο δομέστικος της Ανατολής ήταν ο μόνος άνθρωπος που μπορούσε να του διεκδικήσει την διοίκηση και την επιτροπεία των μικρών βασιλιάδων. Κι ο Νικηφόρος άλλωστε είχε εχθρό του το Βίγγα, μα σαν έφτασε στην Πόλη δεν έκανε ενέργειες ιδιαίτερες. Τι ανάγκη είχε; Ο στρατός και ο λαός ήταν με το μέρος του. 

Στην Κωνσταντινούπολη την εποχή αυτή ξεχωρίζει κι άλλη μια μορφή: Του Πατριάρχη Πολύευκτου. Χαρακτηριστικά βυζαντινός καλόγερος, άκαμπτος, με στενό πνεύμα, χωρίς να βλέπει μακρυά είχε όλες τις αρετές των ανθρώπων αυτών, ήταν δίκαιος, μιλούσε καθαρά, δε φοβόταν κανένα. Ο πατριάρχης αυτός που από δω και στο εξής για κάμποσα χρόνια θα παίξει πρωτεύοντα ρόλο στην πολιτική ζωή του τόπου, στην περίπτωση αυτή θα παίξει ρόλο αποφασιστικό. Αν μάλιστα σκεφτεί κανείς ότι ο πατριάρχης δε συμπαθούσε τον Βρίγγα, είναι φανερό ότι τα προγνωστικά έπρεπε να είναι υπέρ του Νικηφόρου. 

Κάποτε, ο Ιωσήφ γύρεψε την ευκαιρία να βγάλει απ΄ τη μέση το δομέστικο τυφλώνοντάς τον, αυτός παρουσιάστηκε στον πατριάρχη και του μίλησε για τους φόβους του. Τότε ο Πολύευκτος παίρνοντάς τον απ΄ το χέρι τον παρουσίασε στη σύγκλητο κι εκεί μίλησε γι΄ αυτόν. Το αποτέλεσμα ήταν ότι ο Νικηφόρος ανέλαβε πάλι τα παλιά του αξιώματα, έγινε ο ανώτατος στρατιωτικός αρχηγός, αφού τον όρκισαν να σεβαστεί τα δικαιώματα των διαδόχων του θρόνου. Έτσι δεν μπορούσε πια κανείς να τον πειράξει. 

Στη Μικρασία ο Νικηφόρος μαζεύει στρατό για νέες εκστρατείες, όταν ο Βρίγγας ανήσυχος στέλνει γράμμα στον ανεψιό του Νικηφόρου τον Ιωάννη Τσιμισκή: "σκότωσε τον δομέστικο, του γράφει, και να σε κάνω εγώ εσένα δομέστικο των σχολών της Ανατολής και μάγιστρο και πιο ύστερα βλέπουμε, ίσως και αυτοκράτορα". Χωρίς αργοπορία παρουσιάζεται ο Τσιμισκής στο θείο του και τον παρακινεί, "ενώ εσύ κοιμάσαι οι εχθροί σου δουλεύουνε" του λέει και του δείχνει τη γραφή του παρακοιμώμενου. "Μπρος λοιπόν, μάζεψε το στρατό να αμυνθείς". 

Ο στρατός σε λίγο ήταν συγκεντρωμένος κι ερεθισμένος απ΄ την επιβουλή του Βρίγγα για τον αγαπημένο στρατηγό. Κι ένα πρωινό άκουσε έξω απ΄ τη σκηνή του βοή ο Νικηφόρος. Βγαίνει και βλέπει αξιωματικούς και στρατιώτες συγκεντρωμένους, "αυτοκράτορα Ρωμαίων και κραταιόν βασιλέα τον Νικηφόρον εφήμιζον". Πρώτος πρώτος ο Τσιμισκής, όλοι τους με τα σπαθιά στα χέρια σηκωμένα ψηλά. "Πολλά τα έτη Αύγουστε", φωνάζουνε και δεν δέχονται τις αντιρρήσεις του Φωκά. Επιμένουν, απειλούν και τέλος πείθουνε το δομέστικο να φορέσει το κόκκινο πέδιλο, τρανό σημάδι της αυτοκρατορικής εξουσίας. Δε λογάριασε ο Φωκάς τους όρκους που είχε δώσει πως θα σεβαστεί τα παιδιά του Ρωμανού, μα η ενέργειά του αυτή ήταν ο μόνος τρόπος να σωθεί ο ίδιος και να ικανοποιήσει μια φιλοδοξία που οπωσδήποτε θα έκρυβε μέσα του ο αριστοκράτης της Καππαδοκίας. Διόρισε λοιπόν αμέσως τον Ιωάννη Τσιμισκή μάγιστρο και δομέστικο της Ανατολής, το δικό του παλιό αξίωμα, ετοίμασε το στρατό του όπως έπρεπε και κίνησε για την Πόλη. 

Ο Βρίγγας μέσα ετοιμαζόταν για πόλεμο. Ο πατέρας του Νικηφόρου, ο Βάρδας, φοβισμένος απ΄ την εξέλιξη των πραγμάτων, πήγε να ζητήσει άσυλο στην Αγία Σοφία, ενώ ο Λέοντας Φωκάς τόσκασε κρυφά από μια υπόνομο και ήρθε να βρει τον αδελφό του. Μα μέσα στην αναστάτωση δημιούργησε ο στρατός του Βρίγγα φασαρίες και γινήκαν στάσεις από τους πολίτες... Συνεχίζεται. 

Το πρώτο μέρος του άρθρου μπορείτε να το διαβάσετε εδώ

Το δεύτερο μέρος του άρθρου μπορείτε να το διαβάσετε εδώ

Πηγή: Νικηφόρος Φωκάς, Ο Ασκητής Πολέμαρχος, Νίκου Πέππα -  Ιστορικού, εκδ.οίκος Αφων Κοτζιά

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου