Δημήτριος Νταλίπης, Μακεδονομάχος: Έπεσε μαχόμενος για την Μακεδονία μας

 

 22/8/2024

Κάπου στα τέλη του 19ου αιώνα, στον Γάβρο Καστοριάς, γεννήθηκε ο Δημήτριος Νταλίπης, μα οι γονείς του, κτηνοτρόφοι ήτανε, δεν ήξεραν τότε πως ο γιος τους θα γινόταν ήρωας που θα μαχόταν στο πλάι του Παύλου Μελά και τελικά θα έδινε την ζωή του για την αλεξανδρινή την γη!...

Το πραγματικό του επίθετο ήταν ή Κωνσταντινίδης ή Κεχαγιάς. Ήταν σλαβόφωνος ο Δημήτριος, αλλά αυτό δεν σήμαινε απολύτως τίποτα, αφού ήταν Έλληνας κι έφερε μέσα στο μυαλό και στην καρδιά του όλο το μεγαλείο του πανάρχαιου Ελληνισμού! 

 Γιατί άλλαξε το επίθετό του

Οι τούρκοι με μανία κυνηγούσαν την οικογένεια του. Θα ήταν επικίνδυνο λοιπόν να φέρει το επίθετό του και ο Κώττας, επίσης σλαβόφωνος Μακεδονομάχος, του έδωσε την συμβουλή να το αλλάξει. Έτσι, πήρε το προσωνύμιο Νταλίπης από τον ξακουστό επαναστάτη Στέφανο Νταλίπη, που ήταν ένας από τους πρωτεργάτες της Μακεδονικής Επανάστασης του 1878. 

Επιβάλλεται να σημειωθεί ότι η οικογένεια του Νταλίπη κυνηγήθηκε από τους τούρκους αλλά και από το βουλγαρικό κομιτάτο που είχε πρωτοεμφανιστεί στην επαρχία της Καστοριάς το 1900 και έκτοτε οι κομιτατζήδες επιδίδονταν σε συστηματική εξόντωση ιερέων, δασκάλων, προκρίτων, χωρικών. Εξάλλου, τις βιαιότητές τους δεν τις έκρυβαν, αντιθέτως τις διατυμπάνιζαν για εκφοβισμό. 

Το 1903, στην εξέγερση του Ίλιντεν, ο Νταλίπης δεν άργησε να αντιληφθεί τους πραγματικούς σκοπούς των βούλγαρων που τάχα έκαναν απελευθερωτικό αγώνα, ενώ ήταν ανθέλληνες! Έτσι διαχώρισε την θέση του από τους εχθρούς του Ελληνισμού και συνεργάστηκε με το σώμα του Κώττα, του οποίου έγινε υπαρχηγός, μετά τον θάνατο του Σπύρου Παρασκευΐδη που καταγόταν από το χωριό Λαιμός. 

Ακολούθως συμμετείχε στον Μακεδονικό Αγώνα στο πλευρό του Παύλου Μελά, μέχρι την δολοφονία του Παλικαριού το 1904. 

Όταν έπιασαν τον κομιτατζή Παπατράικωφ που είχε δολοφονήσει Έλληνες

Το 1903, τον Σεπτέμβριο, ο Νταλίπης μαζί με τον Αρμεντσιώτη έπιασαν στην Χαλάρα (τότε Ποσδιβίτσα) τον κομιτατζή Παπατράικωφ. Τι έκαναν; Τον εκτέλεσαν στην ίδια θέση όπου αυτός είχε διατάξει την σφαγή του εφημέριου του χωριού, του Παπαηλία, και του προκρίτου, του Γιάμτση. 

Πλέον, δεν μπορούσαν οι Έλληνες να παρακολουθούν άπραγοι τις βιαιότητες των βουλγάρων που πολλές φορές συνεννοούνταν με τους τούρκους. Ήδη τον Αύγουστο του 1903, οι κομιτατζήδες Τσακαλάρωφ και Κλιάτσεφ μαζί με 450 δικούς τους (το ομολόγησε αργότερα ο Κλιάτσεφ) είχαν κυκλώσει το Βατοχώρι και είχαν κάψει το σπίτι του Ιωάννη Ζάικου, είχαν σκοτώσει τον πατέρα και τον αδερφό του... Πολλά τα εγκλήματα που είχαν διαπράξει, πάρα πολλά... 

Πότε κατέβηκε ο Νταλίπης στην Αθήνα

Μέχρι την ημέρα που συνελήφθη ο Κώττας, στις 19 Ιουνίου 1904, ο Νταλίπης και ο Αρμενιτσιώτης παρέμειναν πιστοί στο πλάι του. Έπειτα, ο Νταλίπης κατέβηκε στην Αθήνα, προκειμένου, εκεί, να συνεργαστεί με άλλους Έλληνες για την περαιτέρω οργάνωση της δράσης των ελληνικών σωμάτων στην αλεξανδρινή γη.

Επέστρεψε στην Μακεδονία και στην Καστοριά, μαζί με το σώμα του Ρούβα - Γεωργίου Κατεχάκη, στις 17 Οκτωβρίου του 1904.

Λίγες εβδομάδες αργότερα, 13 Νοεμβρίου, το σώμα του Ρούβα επιτέθηκε κατά του Σκλήθρου, εκεί όπου γινόταν γάμος και θα παρευρίσκονταν πολλοί βούλγαροι. Στην μάχη αυτή, πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραμάτισε ο Νταλίπης, μαζί με τον Κοζανίτη Κιουτσούκη. Άριστοι σκοπευτές καθώς ήταν και οι δύο, τοποθετήθηκαν έξω από το σπίτι του αδερφού του παπά και σκότωσαν όσους προσπαθούσαν να πηδήσουν από το παράθυρο.

Ο Νταλίπης πήρε μέρος σε πολλές μάχες του Μακεδονικού Αγώνα, και ο αρχηγός του ο Κατεχάκης τον εκθειάζει σε πολλές επιστολές του. Συνεργάστηκε με τους Παύλο Κύρου, Ευθύμιο Καούδη, Ιωάννη Καραβίτη κ.ά.. Όταν ασθένησε ο Κατεχάκης, ο Νταλίπης τέθηκε υπό τις διαταγές του Τσόντου (Βάρδα), μαζί τους ήταν οι Πύρζας και Κύρου, μέχρι τις 6 Ιουνίου 1905. Αυτό το χρονικό διάστημα, ο γενναίος και ριψοκίνδυνος Νταλίπης έλαβε μέρος στις συμπλοκές του Ζελόβου, Πρέσπας, Μπούκοβικ. Στις 17 Ιουλίου του 1905, συνέχισε τις μάχες με δικό του σώμα. 

Ο Νταλίπης συνεργάστηκε στενά με τον Κύρου, βρισκόμενοι πια πάλι στα Κορέστια. Ενωμένοι και αχώριστοι καπεταναίοι, ταγμένοι στην Απελευθέρωση της Μακεδονίας μας. Γνώριζαν πρόσωπα και πράγματα, και μπορούσαν να επηρεάζουν θετικά τους χωρικούς. 

Άνοιξη και καλοκαίρι του 1906: Οι συγκρούσεις με τους κομιτατζήδες ήταν ασταμάτητες, οι δύο οπλαρχηγοί τους κυνηγούσαν παντού, δίνοντας την εντύπωση στους καταπτοημένους κατοίκους των χωριών ότι δεν σταμάτησε η δράση των ελληνικών σωμάτων. 

Οι κομιτατζήδες ήθελαν πάση θυσία να εξοντώσουν και τον Νταλίπη και τον Κύρου. Και τραγικώς για την Μακεδονία μας, τα κατάφεραν. Στις 19 Νοεμβρίου του 1906, η συνεργασία βούλγαρων και τούρκων απέδωσε καρπούς γι΄ αυτούς, στο Ανταρτικό Φλώρινας, στη θέση Ασβού Ράχη. Οι δύο Μακεδονομάχοι μας άφησαν την ύστατη επίγεια πνοή τους.

Διαβάστε επίσης για την γυναίκα του: Βασιλική Νταλίπη

-Η μυθιστορηματική ζωή της γυναίκας του Μακεδονομάχου Δημητρίου Νταλίπη! Όταν όρμησε να σώσει τα παιδιά της από τους κομιτατζήδες...

-Και για τον γιο του Αναστάσιο Νταλίπη: γιος Μακεδονομάχου, ο πρώτος που τα έβαλε με τον Τίτο και την σλαβική προπαγάνδα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου